جمشید روستا؛ سحر پورمهدیزاده
چکیده
تشکیلات قضایی همواره یکی از وجوه مهم نظام اداری حکومتها بهشمارمیرود و تمامی حکام، به دیوان قضا و قضاتی نیازمندند که بتوانند در زدودن عوامل فساد به آنها یاری رسانده، عدل و داد را اقامه کنند. حکومت ...
بیشتر
تشکیلات قضایی همواره یکی از وجوه مهم نظام اداری حکومتها بهشمارمیرود و تمامی حکام، به دیوان قضا و قضاتی نیازمندند که بتوانند در زدودن عوامل فساد به آنها یاری رسانده، عدل و داد را اقامه کنند. حکومت قراختاییان کرمان نیز از این مهمّ مستثنی نبوده و ازهمینرو، هدف پژوهش حاضر آن است تا ضمن بررسی اهمیّت و جایگاه منصب قضاوت و کارکردهای قضات نزد قراختاییان کرمان، نحوۀ کار دیوان قضا در دوران حکومت مذکور را واکاوی کند و در پایان نیز مشهورترین قضات کرمان را که همزمان با حکومت قراختاییان به قضاوت مشغول بودهاند، معرفی کند. در همین راستا پرسش اصلی نوشتار حاضر عبارت است از اینکه تشکیلات قضایی کرمانِ عصرِ قراختاییان چگونه بوده و مهمترین قضات عصر قراختایی چه کسانی بودهاند؟ نوشتار حاضر براساس ماهیت، از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی و تکنیک گردآوری اطلاعات آن نیز کتابخانهای است. یافتههای پژوهش دلالت بر آن دارد که قضات عهد قراختاییِ کرمان علاوه بر وظیفۀ دادرسی، فعالیتهای مهمّ و متفاوت دیگری نیز داشتهاند. دیگر آنکه همزمان با عهد قراختایی در کرمان، دیوان یارغو و دیوان مظالم وجود داشته و در حکم نهایی علاوه بر نظر قضات، رأی حاکم قراختایی و حتی در مواردی دستور ایلخانان مغولِ همزمان با قراختاییان، اثرگذار بوده است.