ابوطالب سلطانیان
چکیده
یکی از مسائل مهم پیرامون آسیبشناسی جنبش جنگل، آسیبشناسی ایدئولوژیک سیاسی آن است. زیرا از این دیدگاه جنبش چندان مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این راستا، این پرسش مطرح است که ایدئولوژی سیاسی ...
بیشتر
یکی از مسائل مهم پیرامون آسیبشناسی جنبش جنگل، آسیبشناسی ایدئولوژیک سیاسی آن است. زیرا از این دیدگاه جنبش چندان مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این راستا، این پرسش مطرح است که ایدئولوژی سیاسی جنبش، از آغاز تا پایان، چه تغییراتی در روند خود داشته و این تغییرات چه تأثیراتی بر میزان مشروعیت و سرنوشت آن داشته است. برای بررسی این موضوع، نخست محورهای ایدئولوژی جنبش در سال‌های اولیۀ مبارزه مورد مطالعه قرار میگیرد و در ادامه، روند دگرگونی‌های بهوجود آمده در آن و نیز علل و پیامدهای این دگرگونیها تا سال‌های پایانی جنبش مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
جنبش در شرایط بحرانی جنگ جهانی یکم که کشور مورد تاختوتاز دول متخاصم قرار گرفته بود، پا به عرصه نهاد. در چنین شرایطی، مبارزه با بیگانگان، احیای استقلال کشور و نظام مشروطه، به عنوان محورهای اصلی ایدئولوژی سیاسی جنبش مطرح شدند. اما در روند مبارزۀ جنبش، حوادثی روی داد که نهتنها جنبش را در موضع ضعیفی قرار داد، بلکه آن را از تحقق آرمانهای یاد شده نیز مأیوس کرد. چنین شرایطی جنبش را به سوی همکاری با بلشویکها سوق داد. این همکاری سرانجام به تغییر ایدئولوژیک جنبش از مشروطه به «جمهوری شوروی» منجر گردید. چنین تغییری به زیان مشروعیت و پایگاه مردمی جنبش تمام شد و در نتیجه سرکوبی آن را نیز آسانتر کرد.
