%0 Journal Article %T بررسی مسیر تجاری شرق به غرب، بر اساس قصة مهر و ماه %J پژوهش‌های علوم تاریخی %I دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران %Z 2251-9254 %A خیراندیش, عبدالرسول %A ابراهیمی, آمنه %D 2012 %\ 08/22/2012 %V 4 %N 1 %P 83-94 %! بررسی مسیر تجاری شرق به غرب، بر اساس قصة مهر و ماه %K تجارت %K جغرافیا %K صفویه %K قصة مهر و ماه. %R 10.22059/jhss.2012.30147 %X پس از رونق نگارش کتابهای جغرافیایی در سدههای نخستین اسلامی، شاهد یک دوره رکود شگفتانگیز در این زمینه، در عصر صفویان هستیم. هرچند این رکود، از یک قرن قبل از صفویه آغاز میشود و تا یک قرن بعد از آنان هم ادامه مییابد؛ اما این شگفتی از آن‌رو بیشتر میشود که در همان دوران، اکتشافات جغرافیایی اروپاییان در جریان بود و دانش جغرافیا، تحولات مهمی را از سر میگذراند. در فقدان منابعی که بتوان دانش جغرافیایی ایرانیان آن دوره را بر اساس آنها ارزیابی کرد، یک افسانة قدیمی موسوم به «مهر و ماه»، که در اوایل عصر صفوی بازسازی شده، به گونهای قابل توجه دربردارندة درکی مشخص و منظم از جغرافیای عالم است. این افسانه، هر چند جنبههای عاشقانه، عارفانه، رمزی و عیاری دارد؛ اما از خلال آن، ترتیبی مشخص از جغرافیای شرق تا غرب دنیای قدیم را میتوان مشاهده کرد؛ در‌حالی‌که هنوز خبری از کشف یک قارة جدید در آن دیده نمیشود. %U https://jhss.ut.ac.ir/article_30147_fbc7ebf7feb38a5d22b9f30400c0d2e4.pdf