از گهواره تا گور
از گهواره تا گور

دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی

دوره 1، شماره 1 ، آذر 1388، ، صفحه 1-15

چکیده
  چه بسا مردمانی در این عهد اتم و برق و کمپیوتر،گوش فرا می‌دهند به آنچه مرادشان می‌گوید!آن مردمان می‌توانند خانم ریگان باشند،یا خانم نهرو؛برژنف باشند یا سلطان برنئو! این، همان است که تاریخ ما و دیگر ...  بیشتر
تخت رستم و مقبرة کمبوجیه؛
آیا بنای ناتمام تخت‌رستم در پارس می‌تواند مقبرة کمبوجیۀ دوم باشد؟!
تخت رستم و مقبرة کمبوجیه؛ آیا بنای ناتمام تخت‌رستم در پارس می‌تواند مقبرة کمبوجیۀ دوم باشد؟!

محمّدتقی ایمانپور

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1388، ، صفحه 1-19

چکیده
  همان‌طوری‌که می‌دانیم تاکنون مقبرة بسیاری از پادشاهان بنام و مشهور هخامنشی مانند مقبرة کورش کبیر در پاسارگاد، مقبرة داریوش اوّل، خشایارشاه، اردشیر اوّل و داریوش دوم در نقش رستم و مقبرة اردشیر دوم، ...  بیشتر
برادران زیمنس و انقلاب ارتباطات 1847-1870
برادران زیمنس و انقلاب ارتباطات 1847-1870

فرج¬اله احمدی

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1390، ، صفحه 1-24

چکیده
  اگرچه سابق? تبادل اطلاعات به قدمت جامع? بشری است، اما با آغاز عصر الکتریک در قرن نوزدهم، افزایش سرعت و حجم انتقال اطلاعات، انقلابی در فن‌آوری ارتباطات پدید آورد که تکوین آن به عصر کنونی یا عصر الکترونیک ...  بیشتر
شهر تاریخی قزوین
شهر تاریخی قزوین

احسان اشراقی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 1-16

چکیده
  قزوین به مناسبت موقعیّت جغرافیایی مساعد خود، از ازمن? کهن به یکی از کانون-های تمدّنی در فلات ایران بدل گشت. بواسط? موقعیّت سوق‌الجیشی شهر قزوین و قرارگرفتن آن بر سر راههای شرق و غرب، این شهر چه در دوران ...  بیشتر
رقابت شرکت نفت ایران و انگلیس با شرکت نفت رویال داچ شل  1918 -1909 میلادی
رقابت شرکت نفت ایران و انگلیس با شرکت نفت رویال داچ شل 1918 -1909 میلادی

فرج¬الله احمدی؛ محمد حسن نیا

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22059/jhss.2012.30143

چکیده
  رقابت عمدة شرکت نفت ایران و انگلیس با شرکت نفت شل، در سالهای 1909- 1918 م.، بر سر دو موضوع مهم استوار بود؛ یکی از این موارد، تغییر سوخت کشتیهای نیروی دریایی انگلیس از زغالسنگ به نفت و تأمین این سوخت از منابع ...  بیشتر
بسوس یا اردشیر چهارم هخامنشی
بسوس یا اردشیر چهارم هخامنشی

روزبه زرین‌کوب؛ نعمت‌اله علی‌محمدی

دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.22059/jhss.2013.30329

چکیده
  پادشاهان هخامنشی بر بزرگ‌ترین امپراطوری عصر باستان حکمرانی می‌کردند و برای برقراری امنیت داخلی و هم‌چنین حفظ مرزها و ثغور آن نیاز به امرا و والیانی داشتند تا آنان را در این امر مهم یاری دهند. به‌طور ...  بیشتر
رابطة ازدواج بین نخبگان محلی و سلسله سلطنتی مطالعة موردی خاندان نجفقلی¬خان دنبلی تبریز در دورة قاجار
رابطة ازدواج بین نخبگان محلی و سلسله سلطنتی مطالعة موردی خاندان نجفقلی¬خان دنبلی تبریز در دورة قاجار

نائو فومی آبه

دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22059/jhss.2013.36028

چکیده
  در این مقاله با توجه به این که خاندان نجفقلی­خان دنبلی در تبریز دورة قاجاریه نفوذ داشت، اهمیت ازدواج بین نخبة محلی و خاندان سلطنتی مورد تحقیق قرار می­گیرد. تاکنون به این موضوع در تحقیقات تاریخ ایران ...  بیشتر
شورش ایلامی‌ها علیه داریوش اول؛ بررسی ماهیت شورش‌های ایلام در دورۀ داریوش اول با تأکید بر کتیبۀ بیستون
شورش ایلامی‌ها علیه داریوش اول؛ بررسی ماهیت شورش‌های ایلام در دورۀ داریوش اول با تأکید بر کتیبۀ بیستون

محمدتقی ایمان‌پور؛ کیومرث علی‌زاده

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 1-13

https://doi.org/10.22059/jhss.2015.52739

چکیده
  با به قدرت رسیدن داریوش اول در سال 522 ق.م، بسیاری از اقوم تحت سلطۀ پارسیان علیه او شوریدند که سه مورد از نه شورشِ انجام شده علیه داریوش، در دو سال اول فرمانروایی او در ایلام اتفاق افتاد. در این مقاله، سعی ...  بیشتر
سنت‌گرایان و نظم جدید روسی در مناطق اشغالی فرارود (1917 ـ 1864)
سنت‌گرایان و نظم جدید روسی در مناطق اشغالی فرارود (1917 ـ 1864)

سیده فهیمه ابراهیمی

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22059/jhss.2015.56602

چکیده
  سلطة نظامی روس‌ها بر فرارود، نخستین­بار در قرن نوزدهم، نام ترکستان روس را به جغرافیای سیاسی وارد کرد. آن چه از این قلمرو متعلق به فرارود است، خان­نشین خوقند و بخش‌هایی از امارت بخارا و خیوه را دربر ...  بیشتر
اصلاح ساختار دولت عباسی در نیمۀ دوم سدۀ سوم (250 ـ 395 هـ.ق)
اصلاح ساختار دولت عباسی در نیمۀ دوم سدۀ سوم (250 ـ 395 هـ.ق)

محمد احمدی منش

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 1-19

https://doi.org/10.22059/jhss.2015.57830

چکیده
  نیمۀ دوم سدۀ سوم هجری و دورۀ زمامداری سه خلیفه، معتمدبالله (256ـ 279هـ)، معتضد (279-289هـ) و مکتفی (289-295هـ)، با بازیابی اقتدار دستگاه خلافت عباسی و تجدید سازمان آن همراه بود. این فرآیندِ اصلاحی که ابواحمد موفق ...  بیشتر
محاصره دریایی آق قویونلوها توسط دولت عثمانی
محاصره دریایی آق قویونلوها توسط دولت عثمانی

عبدالرسول خیراندیش؛ مصطفی نامداری منفرد

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1394، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22059/jhss.2016.59440

چکیده
  در سراسر نیمۀ دوم قرن نهم هجری / نیمۀ دوم سدۀ پانزدهم میلادی، دولت­های آق ­قویونلو و عثمانی به نحوی روزافزون به مقابله با یکدیگر کشیده می­شدند. دولت آق قویونلو برای توسعۀ مناسبات تجاری، دستیابی به ...  بیشتر
منع دزدی دریایی در مدیترانه و نقش آن در زوال الجزائر (1600 تا 1830م.)
منع دزدی دریایی در مدیترانه و نقش آن در زوال الجزائر (1600 تا 1830م.)

عباس برومند اعلم؛ هادی جوهری

دوره 8، شماره 1 ، اسفند 1395، ، صفحه 1-14

https://doi.org/10.22059/jhss.2017.60646

چکیده
  فرایند تسلط عثمانی بر الجزایر، محصول تجاوزگری اسپانیایی‌ها در قرن شانزدهم به سواحل این سرزمین بود؛ از‌این‌رو امیرنشین الجزیره به­منظور بیرون­راندن اسپانیایی‌ها، از برادران مشهور بارباروس استمداد ...  بیشتر
پیشنهادی بر جای‌نام‌شناسی محدودۀ زَبشَلی در دورۀ ایلام بر اساس داده‌های باستان‌شناختی و کتیبه‌های میان‌رودانی
پیشنهادی بر جای‌نام‌شناسی محدودۀ زَبشَلی در دورۀ ایلام بر اساس داده‌های باستان‌شناختی و کتیبه‌های میان‌رودانی

محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار؛ اعراب اعراب

دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22059/jhss.2017.221565.472766

چکیده
  تاکنون درخصوص مکان­یابی بسیاریاز مناطق ایلامی نظراتی مطرح شده، اما به مناطقی همچون زَبشَلی کمتر توجه شده است.از ویژگی­های این منطقه در کتیبه­های بین­النهرینی، وجود معادن فلزی در آن است. مطالعۀپراکندگی ...  بیشتر
تأملی بر پیوندهای قبیله‌ای شاهان هخامنشی و نقش آن در تحکیم و تداوم شاهنشاهی با تکیه ‌بر دو قبیلة اوکسی و پاتیشوری
تأملی بر پیوندهای قبیله‌ای شاهان هخامنشی و نقش آن در تحکیم و تداوم شاهنشاهی با تکیه ‌بر دو قبیلة اوکسی و پاتیشوری

علی بهادری

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 1-19

https://doi.org/10.22059/jhss.2018.232049.472810

چکیده
  معروف است که یکی از اقدامات مثبت و عملی شاهان هخامنشی در مواجهه با فرهنگ سرسخت   قبیله­ای منطقة جنوب غرب ایران از یک­سو و نیاز به جلب حمایت قبایل و وحشت از شورش آنان از سوی دیگر برقراری پیوندهای ...  بیشتر
تذکره نویس تاریخ نگار: بازشناسی اندیشه تاریخ نگاری آذربیگدلی
تذکره نویس تاریخ نگار: بازشناسی اندیشه تاریخ نگاری آذربیگدلی

علی احمد الیاسی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.22059/jhss.2018.216347.472742

چکیده
  تاریخ­نگاری و تاریخ­نگری مورخان ایرانی در عصر زندیه به­عنوان یکی از حلقه­ها و ادوار تاریخ­نگاری شایسته مداقه و بررسی است. آذر بیگدلی از نویسندگان پرکار ایرانی سده دوازدهم محسوب می­شود. در ...  بیشتر
بررسی اقتصاد شهری یزد در دورة تیموریان (از 798 هـ.ق تا 856 هـ.ق)
بررسی اقتصاد شهری یزد در دورة تیموریان (از 798 هـ.ق تا 856 هـ.ق)

حمید حاجیان پور؛ مجتبی جوکار

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1397، ، صفحه 1-17

https://doi.org/10.22059/jhss.2018.263656.473021

چکیده
  شهر یزد در دورة تیموری یکی از درخشان‌ترین و پررونق‌ترین دوران خود را پشت سرگذاشت. تاریخ‌های محلی که در این دوران نوشته شده­اند، علاوه بر اینکه خود محصولی از این رفاه هستند، شواهد زیادی از فراوانی ...  بیشتر
علل سیاسی- نظامی دگرگونی زمین‌داری و اقتصاد کشاورزی خوارزمشاهان
علل سیاسی- نظامی دگرگونی زمین‌داری و اقتصاد کشاورزی خوارزمشاهان

علی بحرانی پور؛ افروز مرادی

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22059/jhss.2019.263025.473016

چکیده
  کشاورزی یکی از پایه‌های اصلی ساختار اقتصادی جامعة ایران در دورة اسلامی بوده است؛ لذا اقدامات حکومت‌ها در زمینة کشاورزی و ایجاد ثبات و امنیت بر کار کشاورزی و بهبود آن تأثیر داشت. باتوجه‌به نقش نظام سیاسی ...  بیشتر
اوضاع سرحدنشینان و شیعیان خراسانی در مناسبات سیاسی منغیتیان و قاجارها (1199- 1342ق)
اوضاع سرحدنشینان و شیعیان خراسانی در مناسبات سیاسی منغیتیان و قاجارها (1199- 1342ق)

سیده فهیمه ابراهیمی

دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.22059/jhss.2019.270607.473059

چکیده
  مناسبات ایران و ماوراءالنهر از عهد صفوی ـ شیبانی در روندی چالشی، به ایجاد سنتی در مناطق مرزی خراسان منجر شد که تا عهد منغیت همواره در قالب جنگ، صلح، استقرار نیرو، تعدیات ترک­تازانه و  به­اسارت­بردن ...  بیشتر
برهمکنش فعالیت‌های بدنی و رزمی با اسطوره‌ها و آیین‌ها در بین‌النهرین باستان
برهمکنش فعالیت‌های بدنی و رزمی با اسطوره‌ها و آیین‌ها در بین‌النهرین باستان

زینب خسروی؛ بهروز افخمی

دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 1-26

https://doi.org/10.22059/jhss.2021.315114.473344

چکیده
  فعالیت­بدنی نقش­مایۀ اکثر شواهد باستان­شناختی در بین­النهرین باستان است؛ امّا به درستی پدیدارشدن و کارکردها و ارزش­های فعالیت بدنی در کلیت فرهنگ بین­النهرین باستان شناخته نشده است. مسائل ...  بیشتر
بهره گیری از نام جای‌های مرکب در نام گذاری ضرابخانه های ساسانی با استناد به مسکوکات، مُهرها و متون پهلوی
بهره گیری از نام جای‌های مرکب در نام گذاری ضرابخانه های ساسانی با استناد به مسکوکات، مُهرها و متون پهلوی

حکیمه احمدی زاده شندی؛ رضا شعبانی؛ جواد هروی

دوره 15، شماره 3 ، آذر 1402، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jhss.2023.359721.473638

چکیده
  برپایه اسناد بجا مانده از دوره ساسانی چون کتیبه‌ها، مُهرها و متون پهلوی بر ما مشخص می‌شود که گزینش نام‌های مرکب برای شهرها در این عصر بسیار رواج داشته است.‌ شواهد نشان می‌دهد نام شهرهای ایرانِ ساسانی ...  بیشتر
تحلیلی بر نبرد رافیا؛ زمینه‌ها، علل و پیامدها
تحلیلی بر نبرد رافیا؛ زمینه‌ها، علل و پیامدها

پرویز حسین طلائی

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 1-26

https://doi.org/10.22059/jhss.2024.369376.473673

چکیده
  امپراتوری سلوکیان و پادشاهی بطلمیوسی مصر، سلسله‌هایی هستند که پس از کشورگشایی‌های اسکندر مقدونی پا به عرصه حضور گذاشته‌اند. آن‌ها در طول عمر سلسله خود به خاطر تسلط بر شرق مدیترانه، درگیر جنگ‌های ...  بیشتر
مسئلۀ شیعه و سنّی در اندیشۀ علی الوردی
مسئلۀ شیعه و سنّی در اندیشۀ علی الوردی

هادی دوست‌محمدی؛ داخل خضر رخیص

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1394، ، صفحه 17-35

https://doi.org/10.22059/jhss.2016.59441

چکیده
  مسئلۀ اختلاف شیعه و سنّی یکی از محوری‍ترین مسائل در تاریخ اسلام و اندیشۀ اسلامی است. این مسئله ابعاد‍ گوناگون دینی، اجتماعی و سیاسی دارد و از همین رو، بسیاری از پژوهشگران با استفاده از ابزارها و شیوه‍های ...  بیشتر
دنسترفورس: نخستین مداخلة نظامی بریتانیا در قفقاز (24 بهمن‌ماه 1296- 23 شهریورماه 1297هـ. ش)
دنسترفورس: نخستین مداخلة نظامی بریتانیا در قفقاز (24 بهمن‌ماه 1296- 23 شهریورماه 1297هـ. ش)

حسین آبادیان؛ سیروان خسروزاده

دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1392

https://doi.org/10.22059/jhss.2014.50880

چکیده
  مقالة حاضر، رقابت‌های آلمان، عثمانی و بریتانیا برای تسلط بر مناطق نفت­خیز قفقاز پس از انقلاب بلشویکی روسیه را به بحث می‌گذارد و تأثیر این رقابت‌ها را بر سرنوشت منطقه ارزیابی می‌کند. در این راستا، ...  بیشتر
بازی بزرگ و مسئلۀ هرات (1828-1838م)
بازی بزرگ و مسئلۀ هرات (1828-1838م)

فرج الله احمدی؛ آروین قائمیان

دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22059/jhss.2019.278907.473098

چکیده
  بازی بزرگ روسیه و بریتانیا که از دهه‌های نخستین قرن نوزدهم آغاز شده بود، به رویارویی آن دو قدرت در ایران طی سال‌های آغازین قرن بیستم منجر شد. رقابت روسیه و بریتانیا در ایران در شرایطی تشدید شد که پس از ...  بیشتر