Document Type : Research Paper

Author

Abstract

The texts are written for particular purposes and consciously spread their discourse, power, and mastery among audiences, competitors, and opponents. The same is true for fictional texts. AlamAra shah Isma'il is a special epic narrative of how he comes to power, his progress, and the continuous and fast process of his changing into a symbol of power and courage. One of the tools creating such a narrative is the letters in this book whose careful examination declares the author’s specific purposes and his point of view.
In this study, inspired by Fairclough’s critical discourse analysis model (in three levels of description, interpretation, and explanation) and according to Persian rhetoric, a model with a native approach has been designed, the text is described at a linguistic and rhetorical level and by its comparing with other sources of the period, their purposeful impacts has been investigated and then the author’s purposes and discursive conflict has been explained. In these letters, the process of gaining power and conflicts between the Safavids and the internal claimants of the monarchy, Timurids, Uzbeks, Mughal Empire, and Ottomans are represented. This examination demonstrates the negative correlation between magnification and exaggeration in the merits of rule in Shah Isma'il and in contrast, the lack of these characteristicsin his opponents. The increasing power of shah Isma'il, after the defeat of Chaldiran, stops and the text further tells the story of his competitors’ weakness. The correspondence of the Shah Ismail to induce the Safavid discourse, after this incident, has significantly declined

Keywords

اسکندربیگ منشی، تاریخ عالم‌آرای عباسی، تصحیح ایرج افشار، تهران، امیرکبیر، 1382.
اکبرزاده، سیده شکوفه، رادمرد، عبدالله، محمدزاده رضایی، سید عباس، «ارکان نامه‌نگاری در مخزن‌الانشا و تطبیق آن در فراید غیاثی»، جستارهای نوین ادبی، ش 18، 29-52، تابستان 1394.
امیرپور، فرزانه، روضاتیان، سیده مریم، «بررسی الگوی تحلیل گفتمان میشل فوکو و مباحث علم معانی در نامه‌های عاشقانه چهار منظومه غنایی»، متن‌شناسی ادب فارسی، س 54، دورۀ جدید، س 10، ش 2 (پیاپی 38)، 53- 80، تابستان 1397.
امینی هروی، فتوحات شاهی، تصحیح محمدرضا نصیری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1383.
بارتولد و.و.، خلیفه و سلطان و مختصری درباره برمکیان، ترجمۀ سیروس ایزدی، تهران، امیرکبیر، 1377.
برک، پیتر، «کاربرد الگوها، روش‌ها و مفاهیم محوری نظریه اجتماعی در تاریخ»، ترجمۀ حسینعلی نوذری، تاریخ معاصر ایران، س 7، ش 27، 139 ـ 202، پاییز 1382.
بهرام‌پور، شعبان‌علی، «مقدمه»، در کتاب نورمن فرکلاف، تحلیل انتقادی گفتمان، گروه مترجمان، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، 7-15، 1379.
بوداق منشی قزوینی، جواهر الاخبار، تصحیح محسن بهرام‌نژاد، تهران، میراث مکتوب، 1387.
پاشازاده، محمدعارف اسپناقچی، انقلاب الاسلام بین الخواص و العوام، تصحیح رسول جعفریان، قم، دلیل، 1379.
تتوی، قاضی احمد؛ آصف‌خان قزوینی، تاریخ الفی، تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تهران، علمی و فرهنگی، 1382.
جنابدی، میرزابیگ، روضه الصفویه، به کوشش غلامرضا طباطبایی مجد، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، 1378.
جهانگشای خاقان، به کوشش الله دتا مضطر، اسلام‌آباد، مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان، 1986.
چترایی عزیزآبادی، مهرداد، «بررسی سبکی جهانگشای خاقان و دو تحریر دیگر آن»، پژوهش‌های نقد ادبی و سبک‌شناسی، پیش‌شمارۀ 1، 59 -74، پاییز 1389.
حسینی، خورشاه‌بن‌قباد، تاریخ ایلچی نظام‌شاه، تصحیح محمدرضا نصیری و کوئیچی هانه‌دا، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1379.
خرابشه، سلیمان، رقابت عباسیان و فاطمیان در سیادت بر حرمین شریفین (قرن پنجم و ششم هجری)، ترجمۀ رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1385.
خواندمیر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین، تاریخ حبیب السیر فی اخبار افراد البشر، زیر نظر محمد دبیر سیاقی، تهران، خیام، 1380.
درپر، مریم، «قطعیت بالای متن و قاطعیت نویسنده در سبک نامه‌نگاری غزالی»، جستارهای نوین ادبی، س 46، ش 181، 73 -92، تابستان 1392.
درپر، مریم، قوام، ابوالقاسم، فتوحی رودمعجنی، محمود، هاشمی، محمدرضا، «اسلوب نوشتار نامه‌های فارسی، توصیف و طبقه‌بندی گونه نامه»، سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب) ، ش 15، 47 – 66، بهار 1391.
روملو، حسن‌بیگ، احسن‌التواریخ، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران، بابک، 1357.
سیوری، راجر، ایران عصر صفوی، ترجمۀ کامبیز عزیزی، تهران، مرکز، 1385.
شمیسا،‌ سیروس، بیان و معانی، تهران، فردوس، 1376.
صحرائی، قاسم، حسنی جلیلیان، محمدرضا، پیران‌پور، میررضا، «پژوهشی در نامه‌های شاهنامه فردوسی»، متن‌پژوهی ادبی، ش 50، 133 – 157، زمستان 1390.
عالم‌آرای شاه اسماعیل، تصحیح اصغر منتظر صاحب، تهران، علمی و فرهنگی، 1384.
عبدی‌بیگ شیرازی، تکملة الاخبار، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران، نی، 1369.
فرکلاف، نورمن، تحلیل انتقادی گفتمان، گروۀ مترجمان، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، 1379 الف.
ـــــــــــــــــ، «تحلیل انتقادی گفتمان در عمل: توصیف»، ترجمۀ پیروز ایزدی، در کتاب نورمن فرکلاف، تحلیل انتقادی گفتمان، گروۀ مترجمان، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، 167-211، 1379 ب.
ـــــــــــــــــ ، «تحلیل انتقادی گفتمان در عمل: تفسیر، تبیین و جایگاه تحلیل‌گر»، ترجمۀ محمود نیستانی، در کتاب نورمن فرکلاف، تحلیل انتقادی گفتمان، گروۀ مترجمان، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها،213-252، 1379 ج.
ـــــــــــــــــ ، «زبان و ایدئولوژی»، ترجمۀ رضا ذوقدار مقدم، در کتاب نورمن فرکلاف، تحلیل انتقادی گفتمان، گروه مترجمان، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، صص 91-116، 1379 د.
ـــــــــــــــــ ، «گفتمان و متن؛ تحلیل‌های زبان‌شناختی و بینامتنی در چارچوب تحلیل گفتمان»، ترجمۀ رامین کریمیان، در کتاب نورمن فرکلاف، تحلیل انتقادی گفتمان، گروۀ مترجمان، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، 117- 163، 1379 ه.
قمی، قاضی‌احمد، خلاصه التواریخ، تصحیح احسان اشراقی، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1383.
غفاری، قاضی‌احمد، نسخ جهان‌آرا، تهران، کتابفروشی حافظ، 1343.
مقدسی‌نیا، مهدی، سلطانی، سیدعلی‌اصغر، «سازوکارهای ادب‌ورزی در نامه‌نگاری دورۀ مملوکی با تأکید بر کتاب صبح الاعشی»، جستارهای زبانی، د 7، ش 5 (پیاپی 34)، 171 -192، آذر و دی 1395.
مهرابی، سید محسن، عبیدی‌نیا، محمد امیر، کوشش، رحیم، «تطبیق ساختاری ارکان نامه در منشآت میبدی و تفرشی»، نثر پژوهی ادب فارسی، ش 47، 217 -240، بهار و تابستان 1399.
واله اصفهانی، محمدیوسف، خلد برین، به کوشش میرهاشم محدث، تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، 1372.
وحید قزوینی، میرزامحمدطاهر، تاریخ جهان‌آرای عباسی، سیدسعید میرمحمدصادق، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1383.
ون دایک، تئون، «مطالعه گفتمان»، ترجمۀ تژا میرفخرایی، در ون دایک، تئون آدریانوس، مطالعاتی در تحلیل گفتمان: از دستور متن تا گفتمان کاوی انتقادی، گروۀ مترجمان، ویراسته مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، صص 58-64، 1382.