نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• معصومه حیدری مهر ¹
• کاظم میقانی ²
• مرتضی تهامی ³

¹ دانشجو

² استادیار گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی

³ استاد یار گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی

چکیده

قدرت و حاکمیت آل‌چوپان مقارن با عصر مرشدی شیخ صفی‌الدین‌اسحاق اردبیلی و فرزندش شیخ صدرالدین‌موسی بود، میان آنها مناسباتی حسنه برقرار شد که در اواخر حکومت ملک‌اشرف به سردی گرایید و سیاست تعامل میان دو خاندان به رویارویی و تقابل کشیده شد. به سبب آنکه از یک‌سو فراز و فرود خاندان چوپانی در این عصر و در ارتباط با شیوخ صفوی بود و از سوی دیگر مهمترین دستاوردهای شیوخ صفوی که اساسی برای تشکیل حکومت‌شان شد در این عصر و در ارتباط با قدرت‌های سیاسی و از جمله آل‌چوپان شکل گرفت و قوام یافت این دوره یکی از مهمترین ادوار بشمار می‌رود. پژوهش حاضر به روشی توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع دست اول تاریخی و پژوهش‌های جدید درصدد بررسی مناسبات میان آل‌چوپان و شیوخ صفوی، تبیین عوامل تاثیرگذار بر روابط میان آنها و پیآمدهای این مناسبات است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که چوپانیان هم از سر ایمان و اعتقادی که به شیوخ صفوی داشتند و هم برای تحکیم موقعیت‌شان در دربار ایلخانی و سپس برای مشروعیت و تقویت پایه‌های حکومت‌شان، با شیوخ صفوی مناسباتی حسنه برقرار نمودند، اما ملک‌اشرف چوپانی به محض تثبیت قدرت، به علت ویژگی‌های شخصیتی هم در ثروت زیاد خانقاه اردبیل طمع نمود و هم نسبت به فعالیت‌های شیخ صدرالدین‌موسی دچار سوظن شده درصدد حذف وی برآمد و این مسئله سبب برقراری روابط میان شیخ صدرالدین‌موسی و جانی‌بیک حاکم دشت قبچاق شد چنانچه جانی‌بیک احتمالا با کسب حمایت وی آذربایجان را تصرف و حکومت چوپانی را ساقط نمود.

کلیدواژه‌ها

• امیرچوپان
• صفی‌الدین
• صدرالدین موسی
• حسن چوپانی
• ملک اشرف

موضوعات

• تاریخ

عنوان مقاله [English]

Relations between al-Chopan and Safavid sheikhs (700-758 AH)

نویسندگان [English]

• masoumeh heidarimehr ¹
• Kazem Meighani ²
• morteza tahami ³

¹

² Assistant Professor of History, Kharazmi University

³ Associate Professor of the Department of History, Kharazmi University

چکیده [English]

The power and sovereignty of al-Chopan was comparable to the age of the mentor of Sheikh Safi al-Din Ishaq Ardabili and his son Sheikh Sadr al-Din Musa, good relations were established between them, which turned cold at the end of King Ashraf's reign, and the policy of interaction between the two families led to confrontation and The confrontation was drawn. Because on the one hand, the rise and fall of the shepherd family in this era was in connection with the Safavid sheikhs, and on the other hand, the most important achievements of the Safavid sheikhs, which became the basis for the formation of their government, in this era and in connection with the political powers and Among other things, al-Chopan was formed and consolidated. This period is considered one of the most important periods. The current research is descriptive-analytical and based on historical first-hand sources and new researches to investigate the relationship between al-Chopan and Safavid sheikhs, to explain the influencing factors on the relationship between them and the consequences of these relationships. The findings of the research indicate that the shepherds established good relations with the Safavid sheikhs both because of their faith and belief in the Safavid sheikhs and to consolidate their position in the Ilkhani court and then to strengthen the legitimacy and foundations of their government. did, But as soon as Malik Ashraf Choupani established his power, due to his personality traits, he coveted the great wealth of the Ardabil monastery and became suspicious of the activities of Sheikh Sadr al-Din Musa, and tried to remove him, and this issue caused the establishment of relations between the Sheikhs. Sadr al-Din Musa and Jani Beyk became rulers of the Kipchak plain, as Jani Bek, probably with the support of Sheikh Sadr al-Din Musa, captured Azerbaijan and overthrew the shepherd government.

کلیدواژه‌ها [English]

• Amirchopan
• Safi-al-Din
• Sadr al-Din Musa
• Hassan Choupani
• Malik Ashraf