مجید اخشابی
چکیده
تحولات و رخدادهای متعددی، دوران قاجار را به نقطه عطف و چرخشگاهی طلایی در موسیقی ایران بدل نموده که وقوع آنها منجر به شکلگیری جریانات مهم و موثری شدهاست که بر پایه آنها حفظ، رشد، انتقال و درنهایت ...
بیشتر
تحولات و رخدادهای متعددی، دوران قاجار را به نقطه عطف و چرخشگاهی طلایی در موسیقی ایران بدل نموده که وقوع آنها منجر به شکلگیری جریانات مهم و موثری شدهاست که بر پایه آنها حفظ، رشد، انتقال و درنهایت تعالی موسیقی ایران صورتگرفتهاست. این مقاله با هدف واکاوی هرچه بیشتر نقش، جایگاه و اهمیت دورة قاجار در موسیقی ایران، درپی آن است که به روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع و کتب دست اول تاریخی، عوامل و مصادیق زمینهساز و شکلدهندة جریانات مهم و موثر در پیشرفت موسیقی ایران را در این دوره مورد شناسایی، معرفی و تحلیل قراردهد. این پژوهش منتج به ارائه مدلی تحلیلی شدهاست که در آن ارتباط میان 10 رخداد مهم (مانند ورود دستههای موزیک نظامی، تأسیس مدرسه موزیک و...) با 4 جریان اصلی شکل گرفته در موسیقی دوره قاجار (مانند ارتقاء علم و فناوری موسیقی، جلوگیری از اضمحلال موسیقی و...) ترسیم، تبیین و نمایان شدهاست. بیشک آثار موسیقایی برجایمانده از دورة قاجار، همواره به عنوان مرجعی قابل توجه و انکارناپذیر، برای رجعت به اصالتها، سنتها و معیارهای کیفی و ارزشی موسیقی اصیل ایران، راهگشای نسل فعلی و آیندگان خواهدبود.