نویسنده

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران

چکیده

تاریخ نویسی در ایران عصر صفوی، تحت تأثیر دگرگونیهای مذهبی و تحولات اندیشه‌ای و سیاسی این دوران، شاهد پیدایی و تکامل گونة نوینی از رویکرد به زمان‌ و‌فنون نگارش تاریخ بود.چشمگیرترین ویژگی این تاریخ- نویسی،تداوم الگوها و قواعد پیشا‌صفوی از سویی و شکل‌گیری ساختار ویژة اندیشه و فنّ تاریخ‌نویسی صفوی از سوی دیگر بود.در این دوره، انواع تاریخ- نویسی‌ها همچنان انجام می-شدند و مورّخان بر بنیاد الگوهای پیشین کار ثبت رویدادها را ادامه می‌دادند.آنچه این دوره را از دیدگاه تاریخ نویسی واجد اهمیت می‌سازد،ورود تدریجی آموزه های شیعی در اندیشة مورّخ و بازتاب آن در متون تاریخی است.جهان‌شناسی و مضامین اعتقادی تشیع از آن پس، اساس اندیشة مورّخان شد و نگاه به تاریخ بر مبنای درک خاص سیاسی این عهد و نظریة ویژة تشیع به تقسیم‌بندی زمان، فراگیر شد.پژوهش کنونی می‌کوشد تا به گونه‌ای گذرا،پیدایش و تحوّل تاریخ نویسی در ایران عهد صفوی را بررسی کند.این موضوع با طرح دیدگاههای معاصر دربار? تاریخ نویسی این دوره،مراحل آن و دسته بندی انواع متون تاریخی روزگار صفویان در سالهای1038تا1148 انجام‌ می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Historiography in Iran during the Safavid Era (1038-1148/1622-1736):Its process and typology

نویسنده [English]

  • Mansur Sefatgol

چکیده [English]

Iranian historiography during the Safavid era affected by religious upheavals and intellectual and political developments, witnessed the emergence and evolution of a new approach towards Time and techniques for recording history. The most important feature of this historiography was the continuance of pre-Safavid models and regulations on the one hand, and the formation of typical Safavid structure of historiography continued to be practiced and historians recorded events based on the previous models. What distinguishes this era from the historiography point of view is the gradual penetration of Shiite doctrines into the mind of historiographer and its reflecting in the historical texts. Ever since, Shiite cosmology and ideological themes became fundamental to the minds of historians, and the historical view base on the specific political understanding of this era and he distinct Shiite theory on the categorization of Time became pervasive. The present article is a brief research on emergence of and development of Iranian historiography during the Safavid era. This is achieved by the introduction of contemporary viewpoints towards historiography of the era, its procedures and classification of different types of the Safavid historical texts from 1038 to 1148AH/1629 to 1736AD.

کلیدواژه‌ها [English]

  • literature of historiography
  • Safavid
  • Scholar historiography.
  • Shiite historiography