نویسنده

• ابوطالب سلطانیان

استادیار گروه تاریخ دانشگاه گیلان

چکیده

این نوشته میکوشد تا بخشی از اوضاع فرهنگی ناشناختة دورة قاجار را، در ارتباط با چگونگی گسترش زبان فرانسه در ایران، مورد بررسی قرار دهد. در این دوره، به‌ویژه از زمان محمّد شاه (1264-1250ق.)، علل سیاسی - اجتماعی گوناگون از یک سو و از سوی دیگر، نهادها و شخصیتهای مختلف، بسترهای مناسبی را برای نفوذ زبان و ادبیات فرانسه در ایران فراهم کرده‏اند؛ اما چنان‌که خواهد آمد، مهمترین نقش را در این فرآیند تاریخی «مدارس آلیانس فرانسه»، ایفا کرده‏ است که از سال 1889 (1307 ق.) در ایران پاگرفت. از این رو در بخش نخست این پژوهش، علل و عوا‏‏مل بسترساز مذکور، مورد مطالعه قرار می‏گیرند. سپس در بخشی دیگر، پس از بازتاب اهداف آلیانس فرانسه، چگونگی برپایی مدارس آن در ایران و چالش‏های پیش روی این نهاد، مورد بررسی قرار می‏گیرند تا نشان داده شود که با وجود این چالشها، چگونه آلیانس توانست به کمک دولت فرانسه بر آن‏ها چیره شده و راهبرد فرهنگی آن کشور را ـ با محوریت زبان و ادبیات ـ به پیش برد. سرانجام در پایان همین بخش، کارکرد‏های آموزشی و فرهنگی آلیانس فرانسه مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت، تا میزان گسترش زبان و ادبیات فرانسه، در جامعة آنروز ایران بهتر نمایانده شود.

کلیدواژه‌ها

• آلیانس فرانسه
• چالشها
• زبان و ادبیات فرانسه
• کارکرد.
• مدارس نوین

عنوان مقاله [English]

The quality of penetration and development of French language in Iran, emphasizing on the role of Alliance Schools (From the rise of Qajar dynasty up to the World War I)

نویسنده [English]

• Aboutaleb Soltanian

چکیده [English]

Concerning the penetration and development of French language in Iran, present article is trying to scrutinize a part of unknown cultural history of Qajar era. By the rise of the period, especially in the reign of Mohammad Shah (1250-1264 A.H.), not only the socio-political causes, but also the different institutions, nobles and personalities took an important role to penetrate and develop of French language and literature in Iran. But in this trend, the most important role was held by « The French Alliance Schools », established in 1889 (1307 A.H.). Hence, the causes and the elements that provided the ground for such penetration will be investigated, initially. Then, in another part, beside the reflection of the aims of French Alliances, the quality of their establishment and the challenges they faced in Iran would be studied. At the end, the extent of French language and literature development would be surveyed in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Challenge
• French Alliance
• French Literature and language
• New schools
• Usage.