نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 پژوهشگر مؤسسۀ باستان‌شناسی دانشگاه تهران
2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود
چکیده
مسجد و آسیاب سنگی داراب، ازجمله بناهای بسیار بحثبرانگیز در تاریخ معماری ایران است. این بنا از اوایل سدۀ نوزدهم میلادی موردتوجه مستشرقین و مورخین ایرانی قرار گرفته و در باب تاریخ احداث و عملکرد آن سخن گفته و نظرات گوناگون و متنوعی مطرح کردهاند. برخی آن را یک نیایشگاه مهری، آتشکدۀ زرتشتی، کلیسای مسیحی، معبد بودایی، مسجدی اسلامی، و حتی خانقاه و کاروانسرا دانسته‌اند. از نظر نگارندگان، علت اصلی این آشفتگی و تنوع نظرات ارائهشده، کمتوجهی و ناتوانی در قرائت کتیبههای موجود در سردر ورودی، کتیبۀ محراب، و کتیبههای آسیاب سنگی است که باعث به خطا رفتن بسیاری از مطالعات مربوط به این بنا شده است. در این مقاله، علاوه بر قرائت متن کامل کتیبهها، به استناد متون تاریخی همدوره قدمت بنا، تاریخ احداث، نوع کاربری و نام و نسبت سازندة بنای مسجد سنگی داراب روشن شده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Role of Unread Inscriptions of Darab's Stone Mosque in Identifying the Function and the Date of Building Construction
نویسندگان [English]
- a s 1
- Mirza Mohammad Hassani 2
1 t
2 Assistant Professor and Member of scientific in Islamic Azad University of Shahrood
چکیده [English]
The stone Mosque/Mill of Darab is one of the most controversial monuments in the history of Iranian architecture. Attracting the attention of orientalists and many Iranian historians, from the beginning of 19th century, it made them to speak and present various opinions about its function and the date of its construction. Some have considered it as a Mithraic temple, a Zoroastrian fire temple, a Christian church, a Buddhist temple, an Islamic mosque, and even a monastery or caravanserai. The main cause of this turmoil and the variety of presented views, from the writers' point of view, is the lack of attention and disability in reading the inscriptions on the entrance, the altar, and the stone mill inscriptions that leads to the failure of many studies related to the construction. In addition to reading the full text of the inscriptions, in present study, the antiquity of the building, the date of its construction, the type of its use, and the name the founder of the masonry of the Darab's stone mosque and his consanguinity have been clarified according to contemporary historical texts.
Keywords
کلیدواژه‌ها [English]
- Stone Mosque
- Stone Mill
- Darab
- inscriptions
- Mitraic Temple
- Fire Temple
- Mosque
)