نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه تاریخ دانشگاه مازندران
2 دانش آموختة دکتری تاریخ دانشگاه شهیدبهشتی
چکیده
پس از پیروزی انقلاب چپگرایانه در همسایة شمالی ایران، یعنی روسیه، حکومت این کشور بنا بر رویکرد سوسیالیستیِ خود، اقتصاد را کاملاً در اختیار گرفت و تجارت خارجی را ملی اعلام کرد. برای تحقق این هدف، حکومت شوروی در اواخر سال 1299ش دو کمپانی دولتی ونشتورگ و تسنترسایوز را تأسیس و صادرات و واردات شوروی را به انحصار آنها درآورد. پیوند اقتصاد ایران به اقتصاد روسیه، زمینه را برای فعالیتهای این دو کمپانی در مناطق شمالی ایران، اعم از خراسان، مازندران، گیلان و آذربایجان فراهم کرد. بر این اساس، مقالة پیشرو به این پرسش پاسخ میدهد که عملکرد تجاری کمپانیهای ونشتورگ و تسنترسایوز در ایران طی سالهای 1300 تا 1306ش چه بود و چه پیامدهایی را با خود به همراه داشت؟ نتایج این پژوهش که با استفاده از روش تحقیق تاریخی و بهکارگیری اسناد و مدارک آرشیوی صورتگرفت، نشان میدهد که عملکردهای تجاری این دو کمپانی، ضمن اینکه اقتصاد مناطق شمالی کشور را با بحران جدی مواجه کرد، نارضایتی شدید تجار ایرانی را به همراه آورد. به‌علاوه، از زوایای سیاسی و اجتماعی نیز آثار بسیاری برجایگذاشت. تلاشهای حکومت ایران برای رفع این بحران بهواسطة رویکرد سیاسی ایدئولوژیک حکومت شوروی تا انعقاد قرارداد تجاری ایران و شوروی در شهریور 1306ش بینتیجه ماند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Business Activity of the Soviet Companies (Venshtork and Centersayoz) in Northern Regions of Iran between 1921 to 1927 and the Consequences
نویسندگان [English]
- Sayeed Hassan Shojaee Divkalaee 1
- Mohammadhassan pourghanbar 2
1 Assistant Professor in History, University of Mazandaran
2 Ph.D. Graduated in history, shahid beheshti university
چکیده [English]
After the victory of the leftist revolution in Russia, Iran's northern neighbor, the government took economy under its complete control and nationalized the foreign trade according to its socialist approach. So, the Soviet government established two state-owned companies Venshtork and Centersayoz in early 1920 and gave them the monopoly of Soviet's exports and imports. The link between the two economies of Iran and Russia provided the field of activity for two above mentioned companies in the northern regions of Iran, including Khorasan, Mazandaran, Gilan and Azerbaijan. It has been tried, accordingly, in present study to examine the business activities of Venshtork and Centersayoz in Iran during the years 1921 to 1927 and their consequences. The results of this research, conducted through a historical method and based on archival documents, show that the commercial performances of these two companies created a serious crisis in economy of Iran's northern regions and a severe dissatisfaction in Iranian businessmen. In addition, it has left a lot of political and social consequences. Because of the ideological political approach of the Soviet government, the Iranian government's efforts to resolve this crisis were not successful until the trade deal between the two countries was concluded in September 1927.
کلیدواژه‌ها [English]
- Commercial Performance
- Political and Economic Consequences
- Venshtork
- Centersayoz
- Iran
- Soviet Union
)