نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار تاریخ دانشگاه اصفهان
2 دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه اصفهان
چکیده
اندیشۀ مهدویت یا ظهور موعود تاکنون یکی از مسائل مهم و اساسی در ایران دورۀ اسلامی بوده است؛ اما این مسئله طی تاریخ دچار آسیب‌های فراوانی، ازجمله ظهور مدعیان دروغین شده و جامعۀ اسلامی را با مشکلاتی روبه‌رو ساخته است. این موضوع حتی تا دورۀ معاصر نیز تداوم داشته؛ چنان‌که در دورۀ قاجار نیز نمونههایی از آن گزارش شده است. سیدمحمد کلاردشتی یکی از این مهدیان دروغین بود که در سال 1309ق/ 1892م، ادعای خود را در منطقۀ کلاردشت، علنی و گروهی از مردم را با خود همراه ساخت. اینکه زمینه‌های پیدایش و ادعای مهدویت او در این منطقه چه بود؟ حکومت وقت برای مقابله با او دست به چه اقداماتی زد و فرجام این شخص و حرکت او چه شد؟ مهم‌ترین سوالاتی است که در این پژوهش به آ‌نها پرداخته می‌شود. چنین به نظر می‌رسد که زمینه‌های پیدایش این مدعی مهدویت، شکاف میان افراد ایل خواجه‌وند با یکدیگر و با اهالی کلاردشت و حتی با دولت بود. اگر چه این شورش سرکوب و سیدمحمد کلاردشتی دستگیر و زندانی شد، اما پس از مدتی از زندان آزاد و برای او مقرری تعیین شد. این پژوهش بر آن است تا به روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران و منابع کتابخانه‌ای، این موضوع را بررسی و تحلیل کند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Seyed Mohammad Kelardashti’s Claim to be Mahdi in Naser al-Din Shah’s Period (1891), Its Social Consequences, and His Fate
نویسندگان [English]
- aliakbar jafari 1
- shahrzad mohammadiaean 2
- mina moeini 2
1 Associate Professor, of History, University of Isfahan
2 PhD student in the history of Islamic Iran, University of Isfahan
چکیده [English]
Mahdism has been one of the important and fundamental issues in the Islamic period of Iran. This issue has suffered much from problems such as false Mahdis and this has caused problems for the Islamic community. These problems have continued to concern the community to the present. Seyed Mohammad Kelardashti was one of these Mahdis. He made his claim public in Kelardasht in 1892 and assembled a group of people. The most important questions addressed in this study are what the background of his claim was, what the current government did to confront him, and what consequences he faced. It seems that the background of his claim was the gap between the people of Khajeh Vand tribe with each other, with Kelardasht inhabitants, and even with the government. Although this rebellion was suppressed and he was arrested and imprisoned, he was released from prison after a while and was assigned a pension. The present study attempts to investigate this issue based on the documents of the National Library and Archives of the Islamic Republic of Iran
کلیدواژه‌ها [English]
- Seyed Mohammad Kelardashti
- Ahle Hagh
- Kaajeh Vand Tribe
- Mahdism
- Naser al-Din Shah
)