نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانش آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران
چکیده
ناصرالدین شاه از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین شاهان تاریخ ایران است که وقایع و خاطرات روزانۀ سال‌های بسیاری از عمر خود را در قالب چند آلبوم ثبت کرده است. یکی از ویژگی‌های او دانستن زبان فرانسه است و یادداشت‌هایش منبع ارزشمندی برای اطلاع از این وجه اوست. وی در مواضع مختلف از دانش فرانسه خود کمک می‌گیرد که یکی از آنها درج نام بانویی از حرم‌سراست که شب با او هم‌بستر شده است؛ در این موارد نام آن بانو را -به نظر با تلفظ ترکی- و به الفبای فرانسوی می‌نویسد و به‌این‌ترتیب ظاهراً نخستین ایرانی است که برای نوشتن کلمات و جملات فارسی از خط لاتین استفاده کرده است. یادداشت‌های وی به دلیل اشتمال بر اطلاعات فراوانی دربارۀ شخصیت او و اطلاعات ارزشمندی در سایر حوزه‌های دانش همواره موردتوجه مصححان بوده است؛ متأسفانه تعدادی از مصححان با غفلت از ملزومات تصحیح تخصصی نسخ خطی به سراغ این یادداشت‌ها رفتند که نتیجۀ آن بدخوانی‌ها و بی‌دقتی‌های فراوان و دست‌کاری‌های متعدد در متن یادداشت‌ها و درنهایت غیرقابل‌اعتماد کردن چاپ‌های یادداشت‌های روزانۀ ناصرالدین شاه بوده است؛ یکی از نمودهای این دست‌کاری‌ها تغییر و حذف املاهای لاتین ناصرالدین شاه از اسامی بانوان حرم‌سراست؛ بر این اساس می‌کوشیم به این سؤال پاسخ دهیم که تغییر و حذف املای لاتین اسامی همسران ناصرالدین شاه در آلبوم 97 بیوتات از سوی مصححان، باعث نابودی چه اطلاعاتی در حوزه‌های مختلف دانش از قبیل ادبیات، زبان‌شناسی، تاریخ و مهم‌تر از همه، شناخت شخصیت او شده است؟ روش ما در این مقاله توصیفی تحلیلی است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Newly Found Information on Nasir al-Din Shah Qajar Based on the Eliminations of Five Unprofessional Ommisions From his Diaries Case Study: Latin Writings of Nasir al-Din Shah In the Album No 97 "Boyutat-e Saltanati" (The Latin Writings of the Names of the Royal Harem)
نویسنده [English]
- Nasim Mohammadi
PhD in Persian Language and Literature, University of Tehran
چکیده [English]
Nasir al-Din Shah was one the most influential Iranian Kings. He wrote his diaries for many years. One of his notable characteristics was his knowledge of the French language; his diaries are considered as precious sources of information about this aspect of his personality. In many cases he used his knowledge of the French, one of which was writing in his diaries the names of the ladies from the Royal Harem with whom he had had intercourse. In such occasions, he would write the name of that lady with the French alphabet but with the Turkish pronunciation; thus he was apparently the very first Persian to have written Farsi words and sentences using the Latin alphabet. Unfortunately some of the individuals who edited his writings did so without first having gone methodically through the rules of specialized editing of manuscripts; this brought on errors and inaccuracy along with numerous manipulations of the contents of these notes, so that the recent publications of his diaries appear to be unreliable. One of these manipulations is related to changing and eliminating the Latin writings of the names of his wives. Our endeavor here, is to answer the question: what kind of information has been destroyed from various fields of knowledge such as Literature and History and more importantly, the King’s personality after changing and eliminating the Latin writings of the names of his wives made by these editors inside the Album No 97? our research methods are descriptive and analytical.
کلیدواژه‌ها [English]
- Nasir al-Din Shah
- Diary
- Royal Harem
- Latin writings
- French Language
- Manuscript
- Royal documents
)