نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• چینگ وانگ

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای چین

چکیده

«هوی هوی یائو فانگ» یک دانشنامۀ داروهای گیاهی و طب اسلامی است که در نیمۀ دوم سلسلۀ مینگ (1368-1644م./769-1054ه.ق.) به زبان چینی و توسط دانشمندان مسلمانی ناشناخته در چین به رشتۀ تحریر در آمده است. در این کتاب انواع نسخ دارویی و دانش­های مربوط به داروشناسی، تئوریهای طبی و روش­های درمانی طب اسلامی مورد­بحث قرار گرفته است. این مقاله در­صدد تحلیل و بررسی منابع و مشخصات مصنفان این کتاب با تطبیق با متن «قانون در طب» است و به دو قسمت تقسیم می­شود: در قسمت اول با مرور تحقیقات پیشین به تحلیل ویژگی­های فصل­بندی این کتاب و برخی از آوانویسی فارسی چینی اسامی نسخ دارویی در این کتاب پرداخته شده و مقاله نشان می­دهد که این کتاب ترجمۀ مستقیم منابع معین طب اسلامی (ایرانی و عربی) به چینی نیست بلکه یک دانشنانۀ پزشکی جدید است که مؤلفان مسلمان بعد از جمع­آوری و تنظیم نسخه­های ترجمۀ چینی کتاب­های طبی فارسی و عربی که به چین معرفی شده بود برحسب روش فصل­بندی خودشان تألیف کردند. در قسمت دوم با بررسی انواع واژگان فارسی، چینی و آوانویسی­های چینی فارسی که در کنار اسم داروها برای توضیح معنی­شان نوشته شده است برخی از مشخصات نویسندگان این کتاب مشخص شده است: اولاً مولفان مهاجرین مسلمانی از ایران و سرزمین­های عرب یا اولاد آنها بودند که زبان چینی را یاد گرفتند اما بر زبان­های مادریشان (فارسی و عربی) مسلط نبودند؛ ثانیاً این مصنفان هنوز بر دانش­های داروشناسی چین تسلط نداشتند و در واقع سطح پایین شناخت مردم چین آن زمان از خاصیت­های بعضی داروها را منعکس کرده است.

کلیدواژه‌ها

• هوی هوی یائو فانگ
• قانون در طب
• سلسلۀ مینگ
• روابط ایران و چین
• گیاهان دارویی

عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Characteristics of Sources and the Authors of “Hui Hui Yao Fang;” A Comparative Reading of the Texts “Hui Hui Yao Fang” and “The Canon of Medicine”

نویسنده [English]

• Cheng Wang

Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Shanghai University of International Studies, Shanghai, China

چکیده [English]

“Hui Hui Yao Fang:《回回藥方》is a large encyclopedia of Islamic medicine compiled in the late middle Ming Dynasty. This text includes a wide variety of medical knowledge including prescriptions, theories, and therapies. This paper first reviews the existing scholarly literature and history of “Hui Hui Yao Fang,” which reveals that “Hui Hui Yao Fang” is not merely a Chinese translation of one or more Arabic or Persian medical books, but rather it is a new medical encyclopedia compiled by authors who rewrote and reorganized the contents of various Chinese translations of different Arabic and Persian medical books that had been introduced to China during that period. Considering the connection between Chinese transliterations of foreign words and their annotations in this work, the second part of this paper is a comparative reading of “Hui Hui Yao Fang” and prominent Islamic medical books (Arabic and Persian). By analyzing the phenomenon of language in this book, I come to the conclusion that “Hui Hui Yao Fang” is a compilation of Chinese translations of various Arabic and Persian medical literature introduced to China during the Yuan and Ming Dynasties, and that it was composed by the Huihui (Muslims from Iran and Arab nations), who assimilated into the dominant Chinese culture by using their language and medical knowledge, and referring to the original texts of Persian and Arabic medical books under the unified guidance of a government official or non-governmental organizations. The authors’ knowledge of pharmacy is limited, and this limitation reflects the general problems of Hui medical scientists and even the medical community in China at that time.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hui Hui Yao Fang
• The Canon of Medicine
• Ming Dynasty
• Iran-China relations
• Medicinal plants