نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیارگروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران.

10.22059/jhss.2024.369376.473673

چکیده

امپراتوری سلوکیان و پادشاهی بطلمیوسی مصر، سلسله‌هایی هستند که پس از کشورگشایی‌های اسکندر مقدونی پا به عرصه حضور گذاشته‌اند. آن‌ها در طول عمر سلسله خود به خاطر تسلط بر شرق مدیترانه، درگیر جنگ‌های شش‌گانه‌ای موسوم به جنگ‌های سوری شدند. نبرد رافیا در اواخر جنگ چهارم سوریه، میان آنتیوخوس سوم و بطلمیوس چهارم در سال 217 پیش از میلاد رخ داده است. این نبرد، یکی از رویارویی‌های حساس و تعیین‌کننده در جنگ‌های سوریه میان دو قدرت بزرگ دوران هلنیستی بود. از سویی آنتیوخوس سوم، پادشاه سلوکی، در پی بازپس‌گیری مناطقی بود که در قرن‌های گذشته از دست داده بود. از دیگر سو، بطلمیوس چهارم و حکومت بطلمیوسی مصر تلاش می‌کردند تا بر تسلط خود بر سرزمین‌های شرق مدیترانه مُهر تأیید بزنند؛ بنابراین، نتایج و پیامدهای این نبرد می‌توانست تعادل قدرت در کل منطقه مدیترانه را تحت تأثیر قرار دهد پژوهش حاضر بر اساس رویکرد تاریخی و بر اساس توصیف و تحلیل داده‌های اسناد و منابع به دنبال پاسخگویی به این پرسش است: علل به وجود آمدن نبرد رافیا و نتایج و پیامدهای آنچه بوده است؟ نتایج پژوهش نشان می­دهد که این نبرد به خاطر تسلط طرفین بر سر سرزمین‌های شرق مدیترانه به‌ویژه منطقه کوئل-سوریه بوده است؛ هرچند آنتیوخوس سوم در این نبرد با شکست مواجه شد اما سیاست­های انفعالی فرعون مصر باعث شد که از سویی آنتیوخوس سوم اقتدارش را در آسیای صغیر و شرق ایران احیا کند و از دیگر سو مصری‌ها در غرب با رشد فزاینده روم مواجه شدند که پس از مدتی توسط آنها منقرض شدند

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Battle of Raphia: Background, Causes, and Consequences

نویسنده [English]

  • Parviz Hossein Talaee

Assistant Professor Department of History, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran

چکیده [English]

The Seleucid Empire and the Ptolemaic Kingdom of Egypt were dynasties that arose after the conquests of Alexander the Great. During the life of their dynasty, they were involved in six wars, known as the Syrian Wars, for control of the eastern Mediterranean. The Battle of Raphia took place at the end of the Fourth Syrian War between Antiochus III and Ptolemy IV in 217 BC. This battle was one of the critical and decisive confrontations in the Syrian Wars between the two great powers of the Hellenistic era. On the one hand, Antiochus III, king of the Seleucids, sought to regain the territories he had lost in previous centuries. On the other hand, Ptolemy IV and the Ptolemaic government of Egypt sought to assert their dominance over the eastern Mediterranean. Therefore, the results and consequences of this battle could affect the balance of power in the entire Mediterranean region. Based on the historical approach and on the description and analysis of the data of documents and sources, the current research seeks to answer the question: what were the causes of the Battle of Raphia and what were its results and consequences? The results of the research show that this battle was due to the domination of both sides over the eastern Mediterranean countries, especially the region of Coele-Syria; although Antiochus III was defeated in this battle, the passive policy of the Pharaoh of Egypt caused Antiochus III to revive his authority in Asia Minor and eastern Iran. On the other hand, the Egyptians had to contend with the growing power of Rome in the west and were eventually wiped out

کلیدواژه‌ها [English]

  • Seleucids
  • Ptolemies
  • Antiochus III
  • Ptolemy IV
  • Raphia
  • Coele-Syria
بیکرمان، (1383)، «دوره سلوکی»، تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان (جلد سوم-قسمت اول)، گردآورنده احسان یارشاطر، ترجمه حسن انوشه، چاپ چهارم، تهران، امیرکبیر، ص.  122-101. 
دیاکونوف، م.م. (1351)، اشکانیان، ترجمه کریم کشاورز، تهران: پیام.
رجبی، پرویز. (1383)، تاریخ ایران در دوره سلوکیان و اشکانیان‌، تهران: انتشارات پیام نور.
شروین-وایت، سوزان؛  کورت، آملی، (1400)، از سمرقند تا سارد (نگرشی تازه به امپراتوری سلوکی)، ترجمه حمیدرضا پیغمبری و مریم شفیعیان، تهران: توس.
نیولی، توماسو. (1393)، «تاریخ سیاســی سلوکیان»، تاریخ جامع ایران، ترجمه اسفندیار طاهری، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، جلد دوم، تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی،، ص. 113-161.
Bickerman, Elias. (2004), "The Seleucid Period", The Cambridge History of Iran (Volume III-Part I), compiled by Ehsan Yar Shater, translated by Hassan Anousheh, 4th edition, Tehran, Amir Kabir, p. 101-122.[In Prsian].
Diakonoff, Mikhail M. (1972), The Parthian, translated by Karim Keshavarz, Tehran: Payam. [In Prsian].
Rajabi, Parviz. (2004), History of Iran during the Seleucid and Parthian periods, Tehran: Payam Noor. [In Prsian].
Sherwin-White,  Susan M.; Kuhrt,  Amélie. (2021), From Samarkhand to Sardis  a new approach to the Seleucid Empire. Hellenistic culture and society, translated by Hamidreza Propheti and Maryam Shafiian, Tehran: Tus. [In Prsian]..Gnoli, Tommaso. (2013), "Political History of the Seleucids", Tarikhe Jame Iran, translated by Esfandiar Taheri, volume 2, Tehran: Center for the Great Islamic Encyclopedia, p. 113-161. [In Prsian].
Ager, S. (2003), “An Uneasy Balance: From the Death of Seleukos to the Battle of Raphia.” In Erskine, A. (ed.) A Companion to the Hellenistic World. Blackwell. Pp. 35-50.
Bar-Kochva,  Bezalel. (2008), The Seleucid Army: Organization and Tactics in the Great Campaigns (Cambridge Classical Studies), United Kingdom; New York: Cambridge University Press.
Bevan. E.(2014),  A History of Egypt under the Ptolemaic Dynasty, New York: Routledge Taylor & Francis.
Editors, Charles River. (2017), Inheriting the Ancient Near East after Alexander the Great: The Rise and Fall of the Seleucid Empire and the Ptolemaic Kingdom, CreateSpace Independent Publishing Platform.
Charles, Michael B. (2007) Elephants at Raphia: Reinterpreting Polybius 5.84-5. Classical Quarterly 57:pp. 306-311.
Cotterell, Arthur,(2022). Where War Began: A Military History of the Middle East from the Birth of Civilization to Alexander the Great and the Romans, Stackpole Books pub.
Dreyer, B.;  Gerardin,  F. (2021), “Antiochus III, Ptolemy IV, and Local Elites: Deal-Making Politics at Its Peak”,  In: Fischer-Bovet C, von Reden S, eds. Comparing the Ptolemaic and Seleucid Empires: Integration, Communication, and Resistance, Cambridge: Cambridge University Press; 262-300.
Fischer-Bovet, C., Clarysse, W. (2012), “A military reform before the battle of Raphia?”, Archiv für Papyrusforschung und verwandte Gebiete, Vol. 58, pp. 26-35.
Fischer-Bovet, Christelle. (2014), Army and Society in Ptolemaic Egypt (Armies of the Ancient World), United Kingdom; New York: Cambridge University Press.
Fischer-Bovet, Christelle, von Reden, Sitta, (2021), Comparing the Ptolemaic and Seleucid Empires: Comparing the Ptolemaic and Seleucid Empires,  Cambridge, United Kingdom; New York: Cambridge University Press.
Grainger, John D. (2015), The Seleukid Empire of Antiochus III (223-187 BC), Barnsley: Pen and Sword Military.
Halhl, G. (2001),  A History of the Ptolemaic Empire, translated by Tina Saavedra, London AND New York: Routledge Taylor & Francis.
Hoover,  Oliver D. (2007), Coins of the Seleucid Empire from the Collection of Arthur Houghton (Ancient Coins in North American Collections), Part II, New York: American Numismatic Society
Ma, John. (2003), “Kings.” In Erskine, A. (ed.) A Companion to the Hellenistic World, Blackwell. Pp.176-195.
Oetjen, Roland. (2020), New Perspectives in Seleucid History, Archaeology and Numismatics(Studies in Honor of Getzel M. Cohen), Berlin/Boston: De Gruyter.
Overtoom, Nikolaus Leo.(2020),  Reign of Arrows: The Rise of the Parthian Empire in the Hellenistic Middle East, United States of America: Oxford University Press.
Park M. (2010), “Climax of the Syrian Wars: The battle of Raphia, 217 BC”,  in Ancient Warfare, IV. No. 6, pp.25–32.
Pfeiffer. S; Klinkott. H.(2021),  “Legitimizing the Foreign King in the Ptolemaic and Seleucid Empires: The Role of Local Elites and Priests”, In: Comparing the Ptolemaic and Seleucid Empires: Integration, Communication, and Resistance, eds Fischer-Bovet C, von Reden S, Cambridge: Cambridge University Press; 233-261.
Pirngruber,  Reinhard. (2017),  The Economy of Late Achaemenid and Seleucid Babylonia, Cambridge; New York: Cambridge University Press.
Polybius. (1979), The Histories, Volume III: Books 5-8,  Translated by W. R. Paton,  Loeb Classical Library 138. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Schneider, P. (2016),  “Again on the Elephants of Raphia: Re-Examining Polybius Factual Accuracy and Historical Method in the Light of a DNA Survey”, Histos 10, 132-148.
Sherwin-White,  Susan M.; Kuhrt,  Amélie. (1933), From Samarkhand to Sardis  a new approach to the Seleucid Empire. Hellenistic culture and society  13, Los Angeles: University of California Press.
Taylor,  Michael. (2013),  Antiochus The Great, Barnsley: Pen and Sword Military.