مقاله پژوهشی تاریخ
«ایادگار زریران»، یادگاری حماسی از نبرد یزدگرد دوم(439-457 م.) با خیونی ها

حمیدرضا پاشازانوس

دوره 14، شماره 2 ، شهریور 1401، صفحه 1-20

https://doi.org/10.22059/jhss.2022.346113.473583

چکیده
  یادگار زریران از جمله کهن‌ترین متون حماسی به جا مانده از زمان ساسانیان است که شرحی حماسی از نبرد ایرانیان با اقوام مهاجم به شمال شرق ایران دارد. اگرچه این کتاب در زمان ساسانیان و به زبان پهلوی ساسانی نگاشته شده اما برخی از محققان بر این باورند که یادگار زریران با توجه به در برداشتن کلمات پارتی، متعلق به دوره اشکانی بوده که توسط گوسان‌ها ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
بررسی نقش شیخ حسین یزدی در تبیین و تثبیت اصل دوم متمم قانون اساسی مشروطیت

علی اکبر جعفری ندوشن

دوره 14، شماره 2 ، شهریور 1401، صفحه 21-42

https://doi.org/10.22059/jhss.2022.331450.473476

چکیده
  تلاش برخی علمای عضو مجلس شورای ملی در حاکمیت مبانی شرع بر نظام قانونگذاری که به تصویب و اجرای اصل دوم متمم قانون اساسی مشروطه تحت عنوان اصل طراز، انجامید از حیث آثار حقوقی در نظام حکمرانی یکی از نقاط عطف تاریخ حقوق اساسی ایران است . در این میان شیخ حسین یزدی که در زمره فقهای مشروطه خواه مکتب سامرا و نجف و از نمایندگان نخستین ادوار مجلس ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
ارزیابی و تحلیل نبرد ادسا و پیامدهای آن در خاور نزدیک

پرویز حسین طلائی

دوره 14، شماره 2 ، شهریور 1401، صفحه 43-62

https://doi.org/10.22059/jhss.2022.334245.473512

چکیده
  ساسانیان از همان ابتدا برخلاف اشکانیان در قبال امپراتوری روم سیاست تهاجمی را در‌پیش‌گرفتند. درواقع آن‌ها در پی بازپس‌گیری سرزمین‌های اجدادشان تا سواحل مدیترانه بودند. به خاطر همین سیاست بود که اردشیر بابکان توانست سرزمین‌هایی از خاور نزدیک را در اواخر حکومتش به ایران ضمیمه کند. با روی‌کار آمدن شاپور اول، رومی‌ها حملاتی را به ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
تأملی در سیر تحول القاب و عناوین فرمانده کل سپاه، درعصر ساسانی

ابوالفضل محمد کریمی؛ جواد هروی؛ میرزا محمد حسنی

دوره 14، شماره 2 ، شهریور 1401، صفحه 63-85

https://doi.org/10.22059/jhss.2022.344970.473569

چکیده
  از جمله مناصب درجه اول در دربار شاهنشاهی ساسانی، فرمانده کل سپاه بود. فرمانده کل سپاه توسط پادشاه انتخاب، و اغلب یکی از اعضای خاندان‌های اشرافی بود. به عقیده برخی از پژوهشگران تا پیش از سلطنت خسرو انوشیروان، فرمانده کل سپاه برعهده ایران‌سپاهبذ بود، و پس از اصلاحات نظامی خسرو اول این عنوان منسوخ و چهار سپهبد جایگزین آن شد. این در حالی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
هویت کوروش بزرگ در تاریخ‌نگاری ساسانیان ؛ شخصیت‌هایی با این نام در مرزهای ایرانشهر

سورنا فیروزی؛ آرزو رسولی طالقانی

دوره 14، شماره 2 ، شهریور 1401، صفحه 86-109

https://doi.org/10.22059/jhss.2022.335707.473519

چکیده
  پیرو محتوای متون پهلوی ساسانی (فارسی میانه) و بازتاب میراث اطلاعات آن‌ها در تاریخ‌نگاری دوره اسلامی، امروزه این اتفاق نظر وجود دارد که دست‌کم از روزگار ساسانی تا عصر مطالعات نوین، کوروش بزرگ هخامنشی آن‌گونه که هویت تاریخی‌اش مطابق با سندهای باستان‌شناختی و منابع مکتوب وصف شده، مورد شناخت دربار و جامعه ساسانی نبوده است. این که ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
جریان شناسی و تحلیل تحولات موسیقی ایران در دوره قاجار

مجید اخشابی

دوره 14، شماره 2 ، شهریور 1401، صفحه 110-135

https://doi.org/10.22059/jhss.2022.346361.473586

چکیده
  تحولات و رخدادهای متعددی، دوران قاجار را به نقطه عطف و چرخشگاهی طلایی در موسیقی ایران بدل نموده که وقوع آن‌ها منجر به شکل‌گیری جریانات مهم و موثری شده‌است که بر پایه آن‌ها حفظ، رشد، انتقال و درنهایت تعالی موسیقی ایران صورت­گرفته­است. این مقاله با هدف واکاوی هرچه بیشتر نقش، جایگاه و اهمیت دورة قاجار در موسیقی ایران، درپی آن است ...  بیشتر