مقاله پژوهشی
اصلاح ساختار دولت عباسی در نیمۀ دوم سدۀ سوم (250 ـ 395 هـ.ق)

محمد احمدی منش

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1394، صفحه 1-19

https://doi.org/10.22059/jhss.2015.57830

چکیده
  نیمۀ دوم سدۀ سوم هجری و دورۀ زمامداری سه خلیفه، معتمدبالله (256ـ 279هـ)، معتضد (279-289هـ) و مکتفی (289-295هـ)، با بازیابی اقتدار دستگاه خلافت عباسی و تجدید سازمان آن همراه بود. این فرآیندِ اصلاحی که ابواحمد موفق (م.278هـ) آن را آغاز کرد و ابوالعباس معتضد درخشان‌ترین چهرۀ آن بود، در میان دو دورۀ انحطاط قرارگرفت؛ نخستین دوره، دورۀ سامرا بود که در ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
ایل سنجابی و سیاست‌های انگلیس در غرب ایران در جنگ جهانی اول

محسن رحمتی؛ پیرحسین نظری

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1394، صفحه 21-39

https://doi.org/10.22059/jhss.2015.57831

چکیده
  ایل سنجابی از ایلات کرد غرب ایران هستند که در جریان جنگ جهانی اول، به حمایت از دولت موقت ملی نظام‌السلطنه و ملی­گرایان همراه وی برخاستند و ضمن اعلامِ مخالفت با حضور و فعالیت سپاهیان دولت­های انگلیس و روس، با نیروهای آلمانی و عثمانی همراه شدند. بعد از غلبة سپاهیان روس و انگلیس بر منطقة غرب، این ایل پناهگاه عناصر ملی دولت موقت شدند ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
موانع نوگرایی در حوزۀ علمیۀ قم در زمان زعامت آیت‌الله بروجردی ‌[‌1325 ‌ـ‌ 1340]

حامد سروری؛ رسول جعفریان

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1394، صفحه 41-58

https://doi.org/10.22059/jhss.2016.57832

چکیده
  در دوران زعامت آیت­الله بروجردی، با وجود مواجهۀ جدی حوزه‌های علمیه و جامعۀ مذهبی ایران با سیل اندیشه‌ها و نهادهای نوین غربی، گرایش به نوسازی در حوزۀ علمیة قم نیز افزایش یافت. نوگرایان بیشتر خواهان اصلاحات در تشکیلات، برنامه‌های آموزشی و نظام تبلیغی حوزه بودند و طرح‌های اصلاحی متعددی به آیت­الله بروجردی پیشنهاد کردند. هرچند ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
رقابت‌های حزبی در تاریخ‌نگاری ناسیونالیستی مصر در 1952-1919م (مطالعة موردی: مقایسة سعد زغلول نوشتۀ عقاد و مصطفی کامل نوشتۀ رافعی)

مریم عزیزیان

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1394، صفحه 59-77

https://doi.org/10.22059/jhss.2015.57833

چکیده
  به دنبال وفات سعد زغلول، یکی از رهبران ملی­گرای مصر در 1927م، هواداران حزبی­اش یادداشت­های بسیاری دربارة او منتشر کردند. یکی از مهم­ترین این آثار، کتاب سَعد زَغلول بود که به قلم محمود عباس عَقاد در 1936م، نوشته شد. در سال­های 1939و 1941م، عبدالرحمن رافِعی، هوادار حزب وطنی زندگی­نامه­های مفصلی از دو رهبر دیگر ملی­گرای مصر، مصطفی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
بنک‌داران و مغازه‌داران هلندی در ایران قاجاری

ویلم فلور؛ بهنام ابوترابیان

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1394، صفحه 79-131

https://doi.org/10.22059/jhss.2015.57834

چکیده
  این مقاله به تجزیه و تحلیل تاریخچۀ دو کمپانی هلندی فعال در زمینۀ واردات و صادرات می‌پردازد؛ یکی از آنها هُتز و پسر (Hotz & Zoon) است که علاوه بر ارائۀ زندگی‌نامۀ مدیرانش، به بسیاری ابتکارات اصیلشان اشاره خواهد شد که بخشی از توسعۀ ایران در دوره­های بعدی نیز مدیون آن بود. سپس به توکوی تهران، به عنوان نخستین فروشگاه واقعی در ایران و همچنین ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
نقش متفقین در اندیشه استقلال‌خواهی مسیحیان غرب آذربایجان در جنگ جهانی اول

محمد مهدی مرادی خلج؛ اکبر حکیمی پور

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1394، صفحه 133-152

https://doi.org/10.22059/jhss.2015.57835

چکیده
  این مقاله با کاربست روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد و منابع تاریخی، عوامل مؤثر در شکل­گیری رویداد استقلال­خواهی بخش­های غربی ایالت آذربایجان را در جنگ جهانی اول شناسایی و مورد بررسی قرار داده است. بسیار روشن است که وقوع چنین رخدادی در این حوزۀ جغرافیایی با پیشینۀ تاریخی ـ اجتماعی مستعد، حاصل درهم­آمیزی عوامل بسترساز ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
تاریخ سیاسی پادشاهی الیپی

کاظم ملازاده؛ علیرضا گودرزی

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1394، صفحه 153-172

https://doi.org/10.22059/jhss.2015.57836

چکیده
  پادشاهی الیپی در اوایل هزارۀ نخست ق.م در منطقۀ لرستان شکل گرفته و نقش مهمی در تحولات منطقه، به­ویژه در ارتباط با دو دولت رقیب، آشور و ایلام بازی کرده است. بازسازی تاریخ سیاسی پادشاهی الیپی بیشتر متکی بر منابع آشوری است که تنها مقاطع خاص و کوتاهی از حیات این دولت را پوشش می‌دهند. نخستین برخورد ثبت شدة آشوری‌ها با الیپی مربوط به سال ...  بیشتر