دوره 16 (1403)
دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 13
بازی بزرگ و مسئلۀ هرات (1828-1838م)
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 1-20
چکیده
بازی بزرگ روسیه و بریتانیا که از دهه‌های نخستین قرن نوزدهم آغاز شده بود، به رویارویی آن دو قدرت در ایران طی سال‌های آغازین قرن بیستم منجر شد. رقابت روسیه و بریتانیا در ایران در شرایطی تشدید شد که پس از ... بیشتر
خاستگاه سرپوش در نخستین سکه‌های اشکانی (از ارشک یکم تا مهرداد یکم)
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 21-41
چکیده
در بررسی سکه‌های نخستین اشکانیان، پژوهشگران بیشتر بر میراث یونانی‌مآبی و پارسی-هخامنشی به‌عنوان عناصر مسلط تأکید می‌کنند و عناصر سکایی عموماً نادیده انگاشته می‌شوند. یکی از نقش‌مایه‌های این سکه‌ها، ... بیشتر
آیا ساسانیان روحانی‌تبار بودند؟
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 43-62
چکیده
رابطة دین و دولت، موضوعی مهم در تحقیقات مربوط به سازوکار شاهنشاهی ساسانی است و رویکرد ساسانیان به دین زرتشتی و ارتباط آنها با روحانیان این دین، اهمیت بسزایی در پژوهشهای تاریخ ساسانی دارد. در 150 سال اخیر، ... بیشتر
«توپچیباشی» در عصر صفوی؛ از فنسالاری تا منصب‌داری
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 63-81
چکیده
عنوان «توپچیباشی» به معنی سرکردۀ توپچیان و فرماندۀ توپخانه، با رواج کاربرد سلاح آتشین توپ، تقریباً از اوایل عهد صفویه رواج یافت. در نخستین اشارهها به این مقام در دورۀ شاه‌تهماسب اول، توپچیباشی ... بیشتر
منازعۀ غزالی و ابن‌رشد در مواجهۀ دین و عقل از منظر تاریخی
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 83-102
چکیده
کشمکش میان عقل و دین در تاریخ میانۀ ایران، جریانی دامنه‌دار و متأثر از انباشته‌های علمی و فکری مسلمانان در قرون نخستین اسلامی است. عقل و دین صرف‌نظر از اشتراکاتشان، عمدتاً دو نیروی متخالف شناخته می‌شوند؛ ... بیشتر
تحلیل تاکتیکهای جنبش جنگل در جنگ با انگلیس
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 103-122
چکیده
جنبش جنگل در سال‌های پایانی جنگ جهانی یکم (1914-18م/1333-37ق) با قشون انگلیس درگیر جنگهایی شد که زمینهها و علل وقوع آن به تحولات نظامی قفقاز بازمیگشت؛ زیرا در آن زمان، قشون انگلیس ناگزیر بود که خود ... بیشتر
شورش مصر؛ استراتژی آتن برای واگرایی در شاهنشاهی هخامنشی و تدابیر اردشیر اوّل
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 123-142
چکیده
مطالعه دربارۀ تاریخ شاهنشاهی هخامنشی پس از مرگ بنیان‌گذار آن طیّ دو قرن، حاکی از آن است که آنها پس از هرسال ناآرامی خشونت‌آمیز تنها به‌طور متوسط چند سالِ مسالمت‌آمیز را پشت سر گذاشته‌اند که نیازمند ... بیشتر
دانش نام‌شناسی و پژوهشهای علوم تاریخی
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 143-166
چکیده
نام‌شناسی (Onomastics)، دانش مطالعة نامهاست از هر نوع و در هر دورة تاریخی که باشند. هدف این دانش، اسامی خاص و در واقع هرچیزی است که نامی بر آن تعلق گیرد. موضوع این دانش میتواند حوزههای گوناگون با اهداف ... بیشتر
نکاتى دربارۀ بازنگرى در سال‌شمارى و توالى سکه‌هاى «عصر تاریک» اشکانى
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 167-185
چکیده
بازنگرى در عرصۀ سال‌شمارى و تبارشناسى اشکانى، محور اصلى پژوهش‌هاى فرهاد آثار در سال‌هاى اخیر بوده است؛ اما سیمونتا مهم‌ترین ایرادات را به طرح پیشنهادى وى وارد کرد، لیکن سیمونتا خود نیز در آخرین دیدگاه‌های ... بیشتر
رویکردی تاریخی به داستان «محتسب تبریز» در مثنوی معنوی
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 187-206
چکیده
مثنوی معنوی مولانا جلال‌الدین بلخی گذشته از جنبههای مشهور شاعرانه و عارفانۀ آن، مانند هر متن دیگر، جنبههایی دارد که بیان‌کنندۀ زمانه و روزگارِ زیستۀ آفرینشگر آن است و عوامل مؤثر و تحول‌سازی از ... بیشتر
ایرانیان قاف‌نشین؛ پژوهشی در اسناد نمایندگی ایران در ولادی‌قفقاز (1315-1337ق/1897ـ1919م)
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 207-230
چکیده
شهر ولادی‌قفقاز که طی فرآیند استیلای روسیۀ تزاری بر منطقۀ قفقاز در اواخر قرن هجدهم میلادی بنیان نهاده شد، به‌تدریج به‌صورت یکی از اهداف مهاجرت، از داخل و خارج امپراتوری روسیه درآمد. این شهر، به‌ویژه ... بیشتر
کارکردها و حوزۀ اختیارات مجلس بهشت‌آیین (مجمع عالی رجال دربار صفوی)
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، صفحه 231-250