دوره 16 (1403)
دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 317
پارچههای دورة مغول براساس نسخة خطی«المُرشد فی الحساب»
دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 175-193
چکیده
یکی از مهمترین دستاوردهای دورۀ مغولان، تسهیل در امر تبادل تجربیّات مختلف ملتها و در نتیجه رشد و توسعۀ برخی از فنون و علومی بود که مورد علاقه و توجّه پادشاهان آن سلسله قرار داشت، صنعت «نسّاجی و پارچهبافی»دردورۀمغول ... بیشتربازشناسی تاریخی و باستانشناسی راههای ارتباطی شهر اسلامی جرجان در شبکه ارتباطی چندگانه آن در شمالشرق ایران
دوره 16، شماره 2 ، اسفند 1403، ، صفحه 265-294
چکیده
در طول شش قرن نخست دوران اسلامی، شهر جرجان بهعنوان قطب اقتصادی منطقه جرجان، شناخته میشد. جرجان با شهرهای مهمی چون نیشابور، ری، آمل و خوارزم از طریق خشکی و با شهرهای نواحی خزر و ورای آن از طریق دریا، ... بیشتررویکردی تاریخی به داستان «محتسب تبریز» در مثنوی معنوی
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 187-206
چکیده
مثنوی معنوی مولانا جلالالدین بلخی گذشته از جنبههای مشهور شاعرانه و عارفانۀ آن، مانند هر متن دیگر، جنبههایی دارد که بیانکنندۀ زمانه و روزگارِ زیستۀ آفرینشگر آن است و عوامل مؤثر و تحولسازی از ... بیشترگسترش نفوذ آلمان در ایران، 20 - 1313
دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 191-208
چکیده
گسترش روابط ایران و آلمان، از آنجا ناشی شد که آلمان نازی برای بدلشدن به یک قدرت مهم در اروپا، نیاز به احیای اقتصادی داشت. در این میان، حضور آلمان در ایران دوران رضاشاه، در سالهای 20 – 1313، هم فرصتی بود ... بیشترسنخشناسی جنبشهای اجتماعی گیلان در عصر صفویه
دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 191-210
چکیده
گیلان در دورة صفویه شاهد جنبشهای اجتماعی بسیاری بوده است. این امر معلول عواملی چون شرایط اقلیمی خاص این ناحیه مانند نزدیکی به دریا و وجود جنگلها و بیشههای انبوه، خاندانهای ریشهدار محلی، تولید ... بیشتربررسی روابط سازمان پرورش افکار و کمیسیون رادیو (1320-1317ش)
دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 193-212
چکیده
سقوط قاجاریه و برآمدن حکومت پهلوی، سرآغاز تحولات مهمّی در ایران شد. این تحولات متأثر از شرایط داخلی و خارجی گوناگون بود. دراینمیان، حکومت پهلوی با استفاده از ایدئولوژی ملیگرایی و بهرهوری نسبی ... بیشترموقوفۀ امامقلیخان: مشخصات وقفنامه و سرنوشت متولیان مدرسۀ خان شیراز
دوره 16، شماره 2 ، اسفند 1403، ، صفحه 295-313
چکیده
مدرسۀ خان از بناهای دورۀ صفوی در شیراز است. این مدرسه در زمینی موسوم به «پای طل» ساخته شد. پای طل از املاک اللهوردیخان (وفات 1022 ق)، حاکم فارس در دورۀ سلطنت شاهعباس صفوی (حک 996-1038 ق)، بود. با ... بیشترایرانیان قافنشین؛ پژوهشی در اسناد نمایندگی ایران در ولادیقفقاز (1315-1337ق/1897ـ1919م)
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 207-230
چکیده
شهر ولادیقفقاز که طی فرآیند استیلای روسیۀ تزاری بر منطقۀ قفقاز در اواخر قرن هجدهم میلادی بنیان نهاده شد، بهتدریج بهصورت یکی از اهداف مهاجرت، از داخل و خارج امپراتوری روسیه درآمد. این شهر، بهویژه ... بیشترآیا «بخش تاریخ مغول» در ظفرنامة حمدالله مستوفی، نسخة بدل جامعالتّواریخ است؟«مطالعة موردی تصرّف چین توسط مغولان، در ظفرنامه و جامعالتّواریخ»
دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 209-230
چکیده
«ظفرنامه»، اثر «حمدالله مستوفی»، مورخ و جغرافینویس مشهور ایرانی دورة مغول، کتابی منظوم در تاریخ ایران بعد از اسلام، تا سال 735 هجری است. با همة اهمیتی که این کتاب در مطالعات تاریخی دورة مغول دارد، هنوز ... بیشترمسئلة تاریخگذاری کتیبة شمارة سه پهلوی ساسانی دربندِ داغستان (قفقاز)
دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 213-232
چکیده
کتیبههای دربند از مهمّترین کتیبههای ساسانی هستند. این کتیبهها بر دیوار دفاعی دربند نوشته شدهاند. استحکامات دفاعی دربند قفقاز دارای دیوارهایی است که برای دفاع در برابر تهاجم اقوام چادرنشینی ... بیشترمدارس آمریکایی و سیاستهای آموزشی در دوره پهلوی اول (1304-1320 ه.ش)
دوره 16، شماره 2 ، اسفند 1403، ، صفحه 315-344
چکیده
از اقدامات میسیونرهای مسیحی آمریکایی در ایران دوره قاجار، ایجاد مدارسی با سبک آموزشی جدید در نقاط مختلف ایران بود. تا پیش از دوره پهلوی، فعالیت این مدارس کمابیش با سازش یا همکاری حکومت همراه بود؛ ... بیشترکارکردها و حوزۀ اختیارات مجلس بهشتآیین (مجمع عالی رجال دربار صفوی)
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 231-250
چکیده
نظام سیاسی صفویه مانند بسیاری از نظامهای حکومتی خاندانی در تاریخ ایران از نوع پدرمیراثی-دیوانسالارانه بهشمارمیرود؛ زیرا هم دارای وجه پدرمیراثی و هم دارای وجه دیوانسالارانه است. اگرچه در نگاه ... بیشترتأثیر رویدادهای طبیعی بر تجارت جنوب ایران در نیمۀ دوم حکومت ناصرالدین شاه، براساس آمار دفاتر نمایندگی مقیم حکومت هند بریتانیا (1290/1873-1312/1895)
دوره 12، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 1-19
چکیده
تجارت خلیجفارس در تمام ادوار تاریخی به علّت شرایط خاص جغرافیایی، اقلیمی، طبیعی همواره در جریان بوده است. ولی عدم وجود آمار کامل و مطمئن قبل از دورۀ ناصری هرگونه گمانهزنی در مورد جایگاه بنادر خلیج ... بیشترارزیابی عملکرد دولت در خرید انحصاری و تضمینی گندم در جنگ جهانی دوم (1320-1324)
دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 1-19
چکیده
خرید تضمینی گندم با هدف رسیدن به خودکفایی و حمایت از تولیدکننده و مصرفکننده، یکی از سیاستهای اعمال شده از سوی دولت از زمان پهلوی اول تاکنون بوده است. اما در مواقعی، به دلیل عدم اجرای درست این سیاست، ... بیشترراهبردهای نظامی مغولان در سقوط بغداد (656 ه.)
دوره 12، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 1-24
چکیده
بغداد بیش از پنج قرن مرکز خلافت جهان اسلام بود که در سال 656 ه. به دست مغولان سقوط نمود، لذا این حادثه مهمترین رخدادِ تأثیرگذار در تحولات سیاسی آن عصر به شمار میرود. راهبردهای نظامی امپراتوری مغولان ... بیشتربررسی تحولات گمرک بوشهر در سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۲ ق. بر پایۀ یادداشتهای منتشرنشدۀ لامبرت مولیتور
دوره 12، شماره 4 ، اسفند 1399، ، صفحه 1-17
چکیده
در سالهای آغازین قرن بیستم میلادی، بوشهر به عنوان مهمترین بندر ایرانی در ساحل خلیج فارس مطرح بود. به همین دلیل، گمرک این شهر نزد زمامداران قاجار اهمیت بالایی داشت و توجه خاصی به آن صورت میگرفت. حضور ... بیشتراسپهبدان آل دابویه در متون تانگ: جایگاه طبرستان در استراتژی سیاسی-نظامی امپراتوری تانگ در قرن هشتم میلادی
دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 1-22
چکیده
با مرگ یزدگرد سوم و تسلط اعراب بر بخش بزرگی از ایران ساسانی، سلسلههای محلی طبرستان که برخی نژاد از ساسانیان داشتند، برای حفظ فرهنگ و هویت خویش طبرستان را به پایگاه مقاومت ایرانیان در برابر اعراب تبدیل ... بیشترحزب توده و مفهوم مارکسیستی-لنینیستی "مساله ملی" در ایران(1320-1357)
دوره 13، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 1-26
چکیده
مسئله ملی مفهوم برستاخته مارکسیستهای قرن نوزدهم در مواجهه با گسترش موج ناسیونالیسم بود؛ مفهومی که بهویژه در آستانه انقلاب اکتبر، از آن به عنوان ابزاری در جهت پیشبرد اهداف خود استفاده کردند. در ... بیشترمقایسۀ همگرایی صفات فرمانروا در تحفةالعالم و آرمان شهریاری ایران باستان
دوره 13، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 1-24
چکیده
موضوع اصلی کتاب تحفةالعالم اثر ابوطالب فندرسکی بیان ویژگیهای شاه سلطان حسین و رویدادهای دو سال آغازین حکومت او است. یکی از سویههای واکاوی این اثر که به نظر میرسد میتواند در فهم تبارشناسی محتوای ... بیشتراعتبارسنجی فرضیات تأثیر منفی نهاد دین بر زوال دولت صفوی
دوره 14، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 1-15
چکیده
نقش علما در تأسیس، اوجگیری و زوال حکومت صفویه همیشه مورد سوال و توجه اندیشمندان بودهاست. توجه به شرایط سیاسی، مذهبی و اجتماعی در ابتدای تأسیس و شکلگیری دیوانسالاری دولت صفوی و نیز توجه ... بیشتر«ایادگار زریران»، یادگاری حماسی از نبرد یزدگرد دوم(439-457 م.) با خیونی ها
دوره 14، شماره 2 ، شهریور 1401، ، صفحه 1-20
چکیده
یادگار زریران از جمله کهنترین متون حماسی به جا مانده از زمان ساسانیان است که شرحی حماسی از نبرد ایرانیان با اقوام مهاجم به شمال شرق ایران دارد. اگرچه این کتاب در زمان ساسانیان و به زبان پهلوی ساسانی ... بیشتررویکرد مذاکرات مجالس عصر مشروطۀ ایران به موسیقی (1305-1285ش/1906-1926م)
دوره 14، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 1-32
چکیده
با صدور فرمان مشروطیت در سال 1285ش/1324ق/1906م تا پایان دورۀ قاجار، که از آن بهعنوان عصر مشروطه یاد میکنیم، پنج دوره مجلس شورای ملی در ایران تشکیل و صورت مذاکرات مجالس این عصر، بازتاب بخشی از شرایط ایران ... بیشتراقدامات و چالشهای نخبگان سیاسی ایران در بهرهگیری از دانش آمریکاییها در صنعت نفت (از 1322 تا 1344قمری)
دوره 15، شماره 2 ، شهریور 1402، ، صفحه 1-20
چکیده
یکی از مهمترین چالشها و مباحث مطروحه در آثار و اسناد نخبگان سیاسی پسامشروطه ایران، بحث از تحولات اقتصادی آمریکا بویژه صنعت نفت بوده است. پس از اکتشاف اولیه نفت در ایران در دورۀ مظفرالدینشاه قاجار، ... بیشترخاندان نصیرخان لاری و برآمدن قاجارها
دوره 16، شماره 1 ، مرداد 1403، ، صفحه 1-24
چکیده
به دنبال قتل نادرشاه افشار در سال 1160 ه.ق و جنگهای جانشینی وی و به هم خوردن وضعیت سیاسی نواحی جنوب ایالت فارس، محمد نصیرخان لاری توانست با بهرهگیری از خلأ قدرت سیاسی و استفاده از نیروهای محلی بر مسیرهای ... بیشتربینش تاریخی، اعتقادی و سیاسی نویسنده «مواهب الهی»
دوره 14، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 17-34