دوره 16 (1403)
دوره 15 (1402)
دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 1 (1388)
تعداد مقالات: 318
مطالعۀ تأثیر نگارههای عاشورایی نسخ چاپ سنگی کلیات جودی بر کاشی‌های تکیه معاونالملک
دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 147-173
چکیده
نسخه های چاپ سنگی مذهبی، یکی از رایجترین کتب دوران قاجار، ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ مردم پیداکرده و بر سایر هنرها نیز تأثیرگذار بوده است. در این راستا، پژوهش حاضر، سعی دارد، مسئله تأثیر نگارههای ... بیشتر
تاریخ سیاسی پادشاهی الیپی
دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 153-172
چکیده
پادشاهی الیپی در اوایل هزارۀ نخست ق.م در منطقۀ لرستان شکل گرفته و نقش مهمی در تحولات منطقه، بهویژه در ارتباط با دو دولت رقیب، آشور و ایلام بازی کرده است. بازسازی تاریخ سیاسی پادشاهی الیپی بیشتر متکی ... بیشتر
خوانش انتقادی روایت افلاطون از رویاروییهای نظامی هخامنشیان و یونانیان در رسالة سقراطی منکسنوس
دوره 16، شماره 2 ، اسفند 1403، ، صفحه 169-192
چکیده
افلاطون در محاورة منکسنوس ضمن شرح گفتگویی میان سقراط و جوانی موسوم به منکسنوس، خطابهای در رثا و ستایش شهیدان جنگی آتنی نقل کرده و تدوین آن را به آسپاسیا، معشوقة پریکلس سیاستمدار شهیر آتنی منسوب ... بیشتر
طرح تأسیس بانک ملی در نخستین دورۀ مجلس شورای ملی؛ ضرورت‌ها و موانع (1324-1326هـ.ق)
دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 123-142
چکیده
پس از پیروزی انقلاب مشروطیت زمینههای شکلگیری نهادهای نوین فراهم شد. یکی از مؤلفههای اصلی این نهادها، آشنایی مردم با حقوق سیاسی و اجتماعی خود بود. لذا تشکیل مجلس و نهادهای سیاسی و مدنی در ولایات ... بیشتر
شورش مصر؛ استراتژی آتن برای واگرایی در شاهنشاهی هخامنشی و تدابیر اردشیر اوّل
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 123-142
چکیده
مطالعه دربارۀ تاریخ شاهنشاهی هخامنشی پس از مرگ بنیان‌گذار آن طیّ دو قرن، حاکی از آن است که آنها پس از هرسال ناآرامی خشونت‌آمیز تنها به‌طور متوسط چند سالِ مسالمت‌آمیز را پشت سر گذاشته‌اند که نیازمند ... بیشتر
تأملی در نگرش جامعه‌شناختی مارکسیستی به تاریخ ایران
دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 133-152
چکیده
امروزه، با نگاهی به سابقة نیم قرنی مطالعات و تحقیقات نظری در تاریخ ایران میبینیم که اجزای نظریه‌های موسوم به «ماتریالیسم تکاملی تاریخ» و «نظام آسیایی»، گفتمانهای نظری مسلط در تحلیل جامعه‌شناختی ... بیشتر
جایگاه و نقش استحکامات هیرکانیا در منازعات مرزهای شرقی ساسانیان
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 133-152
چکیده
هیرکانیا (گرگان) از دیرهنگام به سبب دارابودن موقعیت استراتژیکی و اقتصادی مورد توجه صاحبان و منادیان قدرت بوده است و دولت‌های ایرانی، به منظور تثبیت جایگاه خویش سعی در استیلا بر این منطقه داشتند؛ بر ... بیشتر
ناکارآمدی سرشماری عمومی سال 1335ش در احصاء بیکاری؛ نمونهای از نسبت آمارهای اقتصادی با امر واقع تاریخی
دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 133-152
چکیده
از سال 1335ش تاکنون، سرشماریهای ادواری عمومیِ نفوسِ جمعیت کشور، اصلیترین منبع رسمی است که در آن آمار بیکاران کشور احصاء میشود. براساس نتایج سرشماری 1335ش، جامعۀ ایران در آن زمان در وضعیت اشتغال کامل ... بیشتر
نام قدیم «کره» در متون جغرافیایی و تاریخی «یافته‌هایی نو در نسخه‌های خطی فارسی»
دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 135-150
چکیده
تاریخ مناسبات تاریخی ایران و کره، دارای پیشینۀ چندان طولانی نیست و اگرچه محققّان دو کشور و شرق‌شناسان در این باره پژوهش‌هایی انجام داده‌اند، پرسشهایی چند دربارۀ این روابط هنوز بیپاسخ مانده است. ... بیشتر
نگاهی به الگوهای تاریخ¬نویسی سعودی
دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 137-156
چکیده
پس از شکلگیری حاکمیت سعودی در شبهجزیرة عربستان که پس از همپیمانی محمدبنسعود حاکم شهر الدرعیه در قلب منطقة نجد عربستان سعودی و محمدبنعبدالوهاب رخ نمود، تاریخنویسی سعودی نیز آغاز به ... بیشتر
وضعیت اقتصادی کوشانیان و عوامل تاثیرگذار بر آن
دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 137-152
چکیده
شناسایی وضعیت اقتصادی کوشانیان در مطالعات تاریخی کوشانیان و آسیای مرکزی اهمیّت زیادی دارد؛ برای این منظور، تجارت و بازرگانی، کشاورزی و دامداری، صنایع‌دستی و درآمد معابد بودایی به عنوان اصلیترین ... بیشتر
نقش آب و مدیریت آن در پویایی منظر ارَّجان (بهبهان) از گذشته تا به امروز
دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 175-202
چکیده
باستانشناسان مدتهاست که اهمیتِ مدیریت و کنترلِ آب را درک کردهاند. در ارجان، یکی از پنج خوره ایالت فارس، شواهدی از مدیریت آب مشاهده میشود که حکایت از برهمکنش انسان و محیط دارد. با توجه به محیط ... بیشتر
آداب نشستن و ایستادن در گردهمایی‌های عمومی دربار صفوی
دوره 16، شماره 2 ، اسفند 1403، ، صفحه 193-218
چکیده
اهمیت ترتیب نشستن و ایستادن درباریان در یک نشست و معنادار بودن الگوی محل استقرار صاحب‌منصبان در یک جلسه از جمله عناصر جاری و ساری در دربارهای ایرانی است که حتی در گزارش‌های تاریخی پیش از عصر صفوی ... بیشتر
تحول اندیشه‌ای طریقت نعمت‌اللهیه در رویارویی با دو جریان شریعت و سلطنت در عصر فتحعلی شاه قاجار
دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 143-162
چکیده
حضور و فعالیت طریقت نعمت‌اللهیه در ایرانِ عصر قاجار، سبب ایجاد کنش و واکنش‌هایی بین این طریقت با دو جریان قدرتمندِ شریعت و سلطنت گردید. بررسی فراز و فرود‌های روابط این سه جریان با یکدیگر، یکی از مباحث ... بیشتر
دانش نام‌شناسی و پژوهشهای علوم تاریخی
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 143-166
چکیده
نام‌شناسی (Onomastics)، دانش مطالعة نامهاست از هر نوع و در هر دورة تاریخی که باشند. هدف این دانش، اسامی خاص و در واقع هرچیزی است که نامی بر آن تعلق گیرد. موضوع این دانش میتواند حوزههای گوناگون با اهداف ... بیشتر
سپاه ایالات در عصر تیموریان
دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 153-172
چکیده
تیمور، در ابتدا با بخشی از سپاهیان اولوس جغتای، در مسیر کسب قدرت گام نهاد. سپس، همزمان با گسترش قلمرو خود، به این سپاه وسعت بخشید. در این مسیر، او اقوام و گروههای مغلوب را نیز به خدمت گرفت. از سوی دیگر، ... بیشتر
مدارس کلیمیان و نظام نوین آموزش ملی در ایران
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 153-172
چکیده
سدة نوزدهم را باید سدة تحولات مهم از جمله تحولات آموزشی در ایران دانست. در این سده، شکست ایران از روسیه، زمینة گسترش حضور و نفوذ اروپائیان را در ایران و به ویژه با انگیزۀ تغییر شیوه‌های آموزشی فراهم آورد. ... بیشتر
رویکرد روزنامة اختر (1292 -1314ق) به ساختارسازی مدنی با تکیه بر نهاد مجلس شورا (پارلمان)
دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 153-170
چکیده
سالهای نخستین سدة نوزدهم میلادی سرآغاز تحولات بنیادین در ایران بود. جنگهای ایران و روس، ایرانیان را به فکر تحولخواهی انداخت. دورة طولانی سلطنت ناصرالدین شاه (1264-1313ق) و شرایط حاکم بر ایران عصر ... بیشتر
مُهر نویافتۀ ساسانی در چین
دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 153-172
چکیده
مُهرها ازجمله اشیاء باارزشی هستند که سابقة بسیار طولانی در تاریخ دارند. بنا بر شواهد باستانشناسی قدمت این اشیاء به هزارة ششم قبل از میلاد بازمیگردد. چنانکه از اسناد و مدارک برمیآید، مُهر در ... بیشتر
دیپلماسی، جنگ و حاکمیت سیاسی نگاهی دوباره به مناسبات ایران و انگلستان در آغاز قرن سیزدهم / نوزدهم
دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 157-174
چکیده
در سالهای نخست قرن سیزدهم ـ نوزدهم ایران و انگلستان شاهد شکلگیری و توسعة محدود یک رابطة سیاسی بودند که مبنای اصلی آن شرایط ویژة ناشی از جنگ بود. در واقع، جدیشدن خطر ناپلئون انگلیسی‌ها را واداشت ... بیشتر
سنگ‌نگاره های سرپل ذهاب
دوره 16، شماره 2 ، اسفند 1403، ، صفحه 219-263
چکیده
سنگ‌نگاره‌های واقع در گذرگاه سرپل ذهاب طی دو قرن گذشته بارها در مقالات و کتب مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفتهاند. از همان ابتدا، اهمیت راهبردی این گذرگاه در رشته کوه‌های غربی زاگرس برای محققین ... بیشتر
نکاتى دربارۀ بازنگرى در سال‌شمارى و توالى سکه‌هاى «عصر تاریک» اشکانى
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 167-185
چکیده
بازنگرى در عرصۀ سال‌شمارى و تبارشناسى اشکانى، محور اصلى پژوهش‌هاى فرهاد آثار در سال‌هاى اخیر بوده است؛ اما سیمونتا مهمترین ایرادات را به طرح پیشنهادى وى وارد کرد، لیکن سیمونتا خود نیز در آخرین دیدگاه‌های ... بیشتر
ایران به مثابة «دیگری» در هویّت ملی عراق
دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 171-190
چکیده
عراق با وجود ریشه‌های تمدنی کهن، کشوری نوپاست که در ابتدای دهة سوم قرن بیستم تأسیس شد. شکلگیری هویّت ملی در عراق از ابتدای تأسیس تاکنون با مشکلات و چالش‌های فراوانی روبهرو بوده است؛ یکی از این مشکلات، ... بیشتر
جغرافیای تاریخی مکران
دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 173-190
چکیده
مکران، ناحیهای است که در جنوب بلوچستان و در سواحل شمالی دریای مکران (عمان) قرار دارد. این سرزمین، از موقعیت جغرافیایی ویژهای برخوردار است و بنادر آن از دیرباز، جایگاه تجاری ممتازی داشتهاند. مکران، از ... بیشتر
تحلیل رویکرد و راهکار روزنامة حبل‌المتین کلکته در قبال ترقی و علوم جدید (1313- 1328ق) براساس نظریة انتقادی
دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 173-191