پژوهش‌های علوم تاریخی

مقاله پژوهشی

تحلیلی بر نبرد رافیا؛ زمینه‌ها، علل و پیامدها

پرویز حسین طلائی

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، صفحه 1-26

https://doi.org/10.22059/jhss.2024.369376.473673

چکیده

امپراتوری سلوکیان و پادشاهی بطلمیوسی مصر، سلسله‌هایی هستند که پس از کشورگشایی‌های اسکندر مقدونی پا به عرصه حضور گذاشته‌اند. آن‌ها در طول عمر سلسله خود به خاطر تسلط بر شرق مدیترانه، درگیر جنگ‌های ... بیشتر امپراتوری سلوکیان و پادشاهی بطلمیوسی مصر، سلسله‌هایی هستند که پس از کشورگشایی‌های اسکندر مقدونی پا به عرصه حضور گذاشته‌اند. آن‌ها در طول عمر سلسله خود به خاطر تسلط بر شرق مدیترانه، درگیر جنگ‌های شش‌گانه‌ای موسوم به جنگ‌های سوری شدند. نبرد رافیا در اواخر جنگ چهارم سوریه، میان آنتیوخوس سوم و بطلمیوس چهارم در سال 217 پیش از میلاد رخ داده است. این نبرد، یکی از رویارویی‌های حساس و تعیین‌کننده در جنگ‌های سوریه میان دو قدرت بزرگ دوران هلنیستی بود. از سویی آنتیوخوس سوم، پادشاه سلوکی، در پی بازپس‌گیری مناطقی بود که در قرن‌های گذشته از دست داده بود. از دیگر سو، بطلمیوس چهارم و حکومت بطلمیوسی مصر تلاش می‌کردند تا بر تسلط خود بر سرزمین‌های شرق مدیترانه مُهر تأیید بزنند؛ بنابراین، نتایج و پیامدهای این نبرد می‌توانست تعادل قدرت در کل منطقه مدیترانه را تحت تأثیر قرار دهد پژوهش حاضر بر اساس رویکرد تاریخی و بر اساس توصیف و تحلیل داده‌های اسناد و منابع به دنبال پاسخگویی به این پرسش است: علل به وجود آمدن نبرد رافیا و نتایج و پیامدهای آنچه بوده است؟ نتایج پژوهش نشان میدهد که این نبرد به خاطر تسلط طرفین بر سر سرزمین‌های شرق مدیترانه به‌ویژه منطقه کوئل-سوریه بوده است؛ هرچند آنتیوخوس سوم در این نبرد با شکست مواجه شد اما سیاستهای انفعالی فرعون مصر باعث شد که از سویی آنتیوخوس سوم اقتدارش را در آسیای صغیر و شرق ایران احیا کند و از دیگر سو مصری‌ها در غرب با رشد فزاینده روم مواجه شدند که پس از مدتی توسط آنها منقرض شدند

مقاله پژوهشی

وکیل الدوله یا وکیل‌الرعایا؛ پژوهشی در باب لقب کریم خان زند

فرهاد زینی وند نژاد؛ سید هاشم آقاجری

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، صفحه 27-54

https://doi.org/10.22059/jhss.2024.368072.473670

چکیده

کریمخان زند یکی از برجسته‌ترین اشخاصی است که پس از مرگ نادرشاه افشار توانست حکومت خود را بر بخش‌های مهمی از ایران تثبیت کند. درباره رفتار و منش او داستان‌های بسیاری در منابع مختلف نقل شده‌ است که ... بیشتر کریمخان زند یکی از برجسته‌ترین اشخاصی است که پس از مرگ نادرشاه افشار توانست حکومت خود را بر بخش‌های مهمی از ایران تثبیت کند. درباره رفتار و منش او داستان‌های بسیاری در منابع مختلف نقل شده‌ است که یکی از مهم‌ترین این نقل‌قول‌ها پیرامون لقب کریم‌خان زند، یعنی «وکیل‌الرعایا» است. بعدها بسیاری از پژوهشگران در پاسخ به چرایی انتساب این لقب به کریمخان زند دلایل بسیاری گفتهاند که این دلایل با اسناد و منابع تاریخی و علاوه بر آن با بافت سیاسی و اجتماعی جامعه پیشامشروطه ایران تطابق ندارد. از این رو پرسش اصلی این پژوهش آن است که لقب «وکیل‌الرعایا» در چه زمانی برای کریمخان به کار رفته و عوامل مؤثر بر کاربرد آن چیست؟ این پژوهش با روشی تاریخی و رویکردی توصیفی-تحلیلی با تکیه بر تحلیل محتوای متن اسناد و مطالعه انتقادی منابع تاریخی دوره زندیه و قاجاریه به پاسخگویی این پرسشها می‌پردازد. یافتههای این پژوهش نشان می‌دهد که منابع هم‌عصر کریمخان زند به این لقب در دوران حیات وی اشاره نکردهاند از طرفی کریم‌خان زند نیز پس از شکست مدعیان خود را وکیل الدوله اسماعیل سوم میدانست. نخستین بار کوهمره در ذیل مجمل‌التواریخ به دلیل علاقه به وی از کریم‌خان با لقب وکیل‌الرعایا یاد میکند که نگارش این ذیل متأخر از زمانه کریم‌خان است. از طرفی آنچه مشخص است، بسیاری از پژوهشگران اطلاق لقب وکیل‌الرعایا برای کریم‌خان را دلیلی بر وجود نوعی از رابطه سیاسی بین او و مردم می‌شمارند که ویژگی بارز نظم سیاسی دوران مدرن است؛ اما با توجه به اسناد و مدارک موجود می‌توان گفت که چنین برداشتی نمی‌تواند نمایانگر نوع رابطه مردم و حاکم در دوران زندیه باشد؛ زیرا با انقلاب مشروطه بود که ایرانیان توانستند نظم سیاسی قدمایی را کنار زده و نظم جدیدی مبتنی بر نمایندگی را در ایران اجرا کنند. بر این اساس می‌توان گفت که علاوه بر اسناد و مدارک تاریخی، ساختار سیاسی ایران در دوره زندیه نیز نمی‌توانست جایگاهی برای وجود چنین رابطه‌ای باشد

مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

تصویر شاهنشاهان هخامنشی در نوشته های آیسخولوس و هرودت: مقایسه روایت ها

احسان اله سبط الشیخ؛ فرج الله احمدی؛ روزبه زرین کوب

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، صفحه 55-78

https://doi.org/10.22059/jhss.2024.370407.473680

چکیده

این پژوهش روایت های آیسخولوس و هرودت از شاهنشاهان هخامنشی را به تصویر کشیده و می کوشد تا نشان دهد ایشان چگونه روایتی از شاهنشاهان هخامنشی به دست داده و در این باره بر چه منابعی تکیه کرده اند. اهمیت ... بیشتر این پژوهش روایت های آیسخولوس و هرودت از شاهنشاهان هخامنشی را به تصویر کشیده و می کوشد تا نشان دهد ایشان چگونه روایتی از شاهنشاهان هخامنشی به دست داده و در این باره بر چه منابعی تکیه کرده اند. اهمیت آن در درک بهتر نحوه تاریخنگاری هرودت و بهره بردن آن از روایت آیسخولوس در کنار دیگر منابع است. پرسش اصلی و مسأله ای که مطرح بوده، این است که آیسخولوس و هرودت هر یک در روایت خویش از چه منابعی بهره برده و چگونه روایتی به دست دادهاند. رویکرد و روش تحقیق در این پژوهش، اندیشه ای است. به این معنی که روایات آیسخولوس و هرودت را در کنار یکدیگر میگذارد تا دریابد چگونه روایتی از شاهنشاهان هخامنشی به دست داده اند. فرضیه یا مدعای اصلی اینکه آیسخولوس که خود شاهد لشکرکشی ایرانیان بوده، در عین اینکه روایتی دست اول به دست می دهد، بر مبنای الگوی تراژدی های یونانی به بازنویسی آن پرداخته و هرودت در حالی که تا حد زیادی تحت تأثیر روایت آیسخولوس از شاهنشاهان هخامنشی و لشکرکشی خشیارشا به یونان است، در روایت خویش از منابع دیگری نیز بهره برده است. داده ها و نتیجه آنکه روایت های آیسخولوس و هرودت از شاهنشاهان هخامنشی و لشکرکشی خشیارشا به یونان شباهت ها و تفاوت هایی نشان می دهند. روایت آیسخولوس بر مبنای الگوی تراژدی های یونانی، به روایت لشکرکشی خشیارشا به مثابة شاهی میپردازد که پندارهای واهیاش او را به اعمال گستاخانه ای می کشانند که سرنوشت محتومی از جانب خدایان دربردارد. روایت هرودت نیز تا حد زیادی برگرفته از روایت آیسخولوس است. فراز و فرودهایی که هرودت در زندگی شاهنشاهان هخامنشی و به‌ویژه خشیارشا به تصویر می کشد و تأثیر دخالت خدایان و سرنوشت در زندگی آنها، همگی یادآور تراژدی های یونان باستان، در اینجا به‌طور مشخص ایرانیان آیسخولوس می باشند. در عین حال هرودت از منابع دیگری نیز بهره برده و جزئیات بیشتری نسبت به آیسخولوس به دست می دهد تا به مثابة یک مورخ، دلایل و عوامل این لشکرکشی را نشان دهد. با وجود این، روایت آیسخولوس دهه ها مقدم بر روایت هرودت بوده و به روزگار واقعه نزدیک تر است. همچنین روایت وی از شاهنشاهان هخامنشی، آن‌گونه که از زبان آتوسا، داریوش و خشیارشا روایت می شود، تفاوت هایی با روایت هرودت دارد که قابل توجه اند

مقاله پژوهشی

امارت بابان و امنیّت قلمرو غرب ایران 1236-1212 قمری

نصرالله صالحی

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، صفحه 79-101

https://doi.org/10.22059/jhss.2024.367782.473665

چکیده

نقش و جایگاه امارت بابان در روابط ایران و عثمانی مورد غفلت قرار گرفته است. مسئله اصلی جُستار حاضر، بررسی تأثیر ناتوانی دولت مرکزی عثمانی در ولایات شرقی در امنیّت قلمرو غرب ایران است. امارت بابان و ... بیشتر نقش و جایگاه امارت بابان در روابط ایران و عثمانی مورد غفلت قرار گرفته است. مسئله اصلی جُستار حاضر، بررسی تأثیر ناتوانی دولت مرکزی عثمانی در ولایات شرقی در امنیّت قلمرو غرب ایران است. امارت بابان و پاشالیک بغداد از ایالات دور از مرکز عثمانی بودند. قلمرو هر دو حکمرانی بعد از پیمان زهاب از قلمرو ایران جدا شدند، اما نفوذ و نقش ایران در بابان و بغداد هیچگاه از بین نرفت. ناتوانی یا بیارادگی دولت مرکزی عثمانی ـ به‌ویژه از سده دوازده تا نیمه سده سیزده ـ منجر به خلاء قدرت در ولایات شرقی شده بود. چنین وضعیتی به مثابه تهدید جدّی برای قلمرو غرب ایران بود. چنانکه اتباع و سرحدات ایران بارها در معرض تاخت و تاز اکراد و اعراب بابان و بغداد قرار گرفتند. دولت ایران، برای تأمین امنیّت قلمرو خود و نیز حفظ و تداوم نقش و نفوذ خود در قلمرو بابان، به ناچار درگیر منازعات بابان و بغداد می شد. برخی پژوهشگران، ورود ایران به مسایل بابان و بغداد را به غلط «دخالت» دانسته اند. درحالی که درگیر شدن ایران، به مثابه حقّی مشروع برای دفاع از خود بود. در جُستار حاضر، به روش توصیفی ـ تحلیلی و رویکرد انتقادی، با استناد به اسناد و منابع ایران و عثمانی، ادّعای «دخالتِ» ایران رد شده است؛ زیرا درگیر شدن ایران در امور بابان و بغداد بیش از آنکه مبتنی بر خواست دولت ایران باشد، ناشی از ناتوانی و بیارادگی دولت عثمانی در ولایات شرقی بود. اصولاً دولت عثمانی از منظر حقوق بین الملل، در زمره دولت‌های ناتوان و بیاراده (unable or unwilling states) محسوب می شد. دولت ایران برای تأمین امنیّت اتباع و سرحدات خود، بجز راه‌های سیاسی و دیپلماتیک، گاه ناچار به استفاده از زور می شد

مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

مناسبات ایران و عمان و پیامدهای آن بر کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس 1981 تا 2015

نورالدین نعمتی؛ احمد کردیه

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، صفحه 103-127

https://doi.org/10.22059/jhss.2024.372294.473691

چکیده

مناسبات بین عمان و ایران سابقه بسیار طولانی دارد و این رویه در اسناد – مدارک- متون تاریخی در طول تاریخ صدساله ایران و عمان به‌وضوح انعکاس یافته است. عوامل – زمینه ها- بسترهای زیادی موجب شده است ... بیشتر مناسبات بین عمان و ایران سابقه بسیار طولانی دارد و این رویه در اسناد – مدارک- متون تاریخی در طول تاریخ صدساله ایران و عمان به‌وضوح انعکاس یافته است. عوامل – زمینه ها- بسترهای زیادی موجب شده است که حاکمان عمانی به‌عنوان افراد با تسامح بالا نسبت به سایر دولت ها- ملت ها در عرصه سیاست های محلی- منطقه ای- بین المللی ظهور یابند. عمان به سبب واقع‌شدن در تنگه هرمز و از طرفی به‌عنوان یک کشور مسلمان با تنوع قومی چون عرب- ایرانی- هندی- چینی- پاکستانی- و داشتن تنوع فرهنگی– دینی- اجتماعی- زبانی- در ساختار اجتماعی حاکمان سیاسی را بر آن داشته است برای ایجاد همبستگی سیاسی و پیوند داخلی تسامح و مدارا با تمام اقوام در پیش گرفته و این رویه در خود نمادینه کنند. این رویه باعث شده از آنان ملتی با تسامح – تعادل در رفتار و ثبات در اتخاذ سیاست های محلی- منطقه ای و بین المللی سر برآورد. به طوری که در اسناد و متون تاریخی دیده می‌شود حکمرانان عمانی از دیر باز در تمامی حوزه ها و عرصه های محلی- منطقه ای و بین المللی در میان کشورهای مسلمان از جایگاه بسیاری بالایی برخوردار شوند و در تنش‌زدایی و جلوگیری از درگیری ها نقش بسیار مهمی را ایفا نمایند. به طوری که دیده می‌شود حکمرانان عمانی با اتخاذ چنین سیاستی در تمامی ابعاد سیاسی- اجتماعی- اقتصادی- دینی- فرهنگی- زبانی- امنیتی جدال و درگیرهای محلی – منطقه ای – بین المللی را به صلح حل‌وفصل نماید. نمونه های بارز آن را می‌توان به نقش و جایگاه دولت عمان در جنگ ایران و عراق- مسایل هسته ای- حمله عراق به کویت- امضا قراردادهای متنوع نفتی- گازی- امنیتی در خلیج‌فارس و دریای عمان- آزادسازی گروگان‌ها- تبادل هیئت‌های فرهنگی هنری و رسانه‌ای، مذهبی- برگزاری نشست های علمی، برگزاری همایش ها و گردهمایی ها و سمینارهای علمی، پیرامون مسائل اسلامی و ادیان - میانجی بین انصار الله و عربستان سعودی - درگیری بین حوثی ها با عربستان- و هزاران موضوع دیگر اشاره کرد. این موضوع به‌عنوان یکی از موضوعات مهم تاریخی در عرصه مناسبات بین‌المللی قابل اهتمام است. از این رو پژوهش حاضر با توجه به این امر درصدد آن است تا نقش و جایگاه دولت عمان در مناسبات بین ایران از دوران قبل از انقلاب تا 2015 را در اسناد- مدارک و متون تاریخی شواهد و مدارک به جامانده مورد اهتمام قرار داده و ابهامات و پیچیدگی های آن را با روش توصیفی – تبیینی- تحلیلی مورد بررسی و واکاوی قرار دهد و با این سؤال اینکه چه عوامل- زمینه ها- بسترها و انگیزه هایی موجب شده تا مناسبات دولت عمان با ایران از تعادل و ثبات نسبی از قبل انقلاب تا به امروز برقرار گردد؟ یافته های پژوهش پیش‌رو نشان می‌دهد که عوامل - زمینه‌ها - بسترهای زیادی موجب شده است تا مناسبات بین دولت عمان و ایران در طول تاریخ تا به سال 2015 میلادی همواره از یک مناسبات بسیار خوب و نیکو برخوردار باشد و دولت عمان به سبب این ویژگی ها به‌عنوان یک میانجی‌ در تعارضات و مداخلات منطقه ای و بین‌المللی که منجر به نتایج صلح و دوستی و همچنین برقراری امنیت در خلیج‌فارس بهره برد. پژوهش حاضر فقط بر روی مناسبات بین دولتین عمان و ایران و بسترها موجود اهتمام دارد و سایر موارد تمرکز نکرده است

مقاله پژوهشی

نام گذاری دروازه های باروی جی و خشکسالی زمان پیروز ساسانی

لیلا ورهرام

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، صفحه 129-150

https://doi.org/10.22059/jhss.2024.373659.473699

چکیده

در ذکر اخبار اصبهان ابونعیم اصفهانی و محاسن اصفهان مافروخی آمده است که معماری به نام آذرشاپور بن آذرمانان اصفهانی به فرمان پیروز ساسانی باروی جی را تکمیل می‌کند و چهار دروازه به نام‌های خور، ماه، گوش ... بیشتر در ذکر اخبار اصبهان ابونعیم اصفهانی و محاسن اصفهان مافروخی آمده است که معماری به نام آذرشاپور بن آذرمانان اصفهانی به فرمان پیروز ساسانی باروی جی را تکمیل می‌کند و چهار دروازه به نام‌های خور، ماه، گوش و تیر برای آن قرار می‌دهد. به گفتة این نویسندگان، دروازه‌های جی دلالت تقویمی داشتند، به طوری‌که در انقلاب تابستانی دروازه‌های ماه و تیر و در انقلاب زمستانی دو دروازة خور و گوش مطلع و مغرب خورشید قرار می‌گرفتند. پرسش اصلی مقاله این است که آیا گذاشتن نام چهار ایزد، که ضمناً نام روزهای یازدهم تا پانزدهم تقویم زردشتی نیز هست، بر دروازه‌ها ارتباطی با دلالت تقویمی آن‌ها دارد؟ در پاسخ به این پرسش ضمن ریشه‌یابی روایات مربوط به بنای جی نشان داده‌ایم که در زمان ساسانیان این چهار روز زمان برگزاری گاهنبارهای اول و دوم از گاهنبارهای شش گانه بوده است. موعد برگزاری گاهنبار دوم، در بزرگداشت آفرینش آب، چند روزی پس از انقلاب تابستانی بود. جشن دیگری در ستایش آب، آب ریزان یا آفریجکان در گویش اصفهانی، در انقلاب تابستانی برگزار می‌شد. با توجه به این اطلاعات می توان گفت که موقعیت مکانی چهار دروازه، که در زمان پیروز ساخته شده‌اند و نیز نام آنها با جشن‌های ستایش آب و وقایع نجومی هم‌زمان با آن‌ها مربوط بوده است. علاوه بر این، به نظر می‌رسد که نام دروازة گوش، نزدیک‌ترین دروازه به زاینده‌رود نیز یادآور یکی دیگر از جشن‌های بزرگ‌داشت آب به نام تیرگان اکبر باشد که در روز گوش از ماه تیر برگزار می‌شد.

جایگاه و کارکرد خاندان وزیری در تاریخ کردستان در دورة اول قاجار (1262 ـ 1199ه.ق)

محسن رحمتی؛ پرستو مظفری

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 31-50

https://doi.org/10.22059/jhss.2018.223608.472771

چکیده

طی قرون متمادی امور اداری- سیاسی کردستان به دست خاندان محلی اردلان و خاندان‌های وابسته به آنان اداره می‌شد که یکی از آ‌نها، خاندان وزیری بود. اصلی‌ترین کارکردوزیری‌ها، ادارة امور دیوانی و محاسباتی ... بیشتر

ساوه در گذر زمان (تحولات تاریخی شهر ساوه با اتکا به منابع مکتوب)

حسن کریمیان؛ مریم رحیم نژاد

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 81-102

https://doi.org/10.22059/jhss.2018.230023.472799

چکیده

ساوه یکی از شهرهای مشهور منطقة جبال در دوران اسلامی است که به‌دلیل قرارگیری در مسیر ارتباطی دارالخلافة بغداد به شمالشرق به ‌عنوان منزلگاهی مهم ایفای نقش نموده است. موقعیّت ویژة این شهر در پیوندگاه ... بیشتر

بازتاب نظام اقتصاد جهانی در تولید و صادرات پنبه ایران از 1850 تا 1941 م / 1239 تا 1320ش

شهرام غلامی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 59-79

https://doi.org/10.22059/jhss.2018.137205.472634

چکیده

پنبه یکی از محصولات مهم کشاورزی است که نقش به‌سزایی در اقتصاد کشاورزی و صنایع نساجی دارد. در نیمه دوم قرن نوزدهم به‌علت گسترش تجارت خارجی و ورود ایران به بازارهای اقتصاد جهانی اهمیت پنبه در اقتصاد کشور ... بیشتر

کنشگری نخبگان محلی در حکمرانی فارس؛ نمونه پژوهی: خاندان مشیرالملک (1177 - 1293 ق)

محمد علی رنجبر؛ هادی کشاورز

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 59-78

https://doi.org/10.22059/jhss.2019.248030.472918

چکیده

نخبگان محلی و دیوانی، همواره از گروه‌های تأثیرگذار سیاسی و اجتماعی در ایالت فارس بودند که ادارة حکمرانی فارس به عملکرد این کنشگران بستگی داشت؛ ازاینرو، تحلیل و واکاوی رویدادهای تاریخی فارس، مستلزم ... بیشتر نخبگان محلی و دیوانی، همواره از گروه‌های تأثیرگذار سیاسی و اجتماعی در ایالت فارس بودند که ادارة حکمرانی فارس به عملکرد این کنشگران بستگی داشت؛ ازاینرو، تحلیل و واکاوی رویدادهای تاریخی فارس، مستلزم شناخت و تبیین روابط این نخبگان با دیگر عناصر مؤثر در این ایالت است. خاندان مشیرالملک با حضور نیمقرنی (1240- 1293ق) در منصب وزارت فارس، ازجملة این نخبگان محلی بودند که ثروت، قدرت و اعتبار فراوانی داشتند. باتوجهبه نفوذ تأثیرگذار این خاندان در حیات اجتماعی سیاسی فارس، در این جستار با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع تاریخی، به کنشگری این خاندان در حکمرانی فارس پرداخته میشود. یافتههای این پژوهش نشان می‌دهد که باتوجهبه آرایش نیروهای سیاسی و توزیع و تمرکز قدرت در ایالت فارس، خاندان مشیرالملک با تکیه بر منابع قدرت، برای دستیابی به منافع (طبقاتی، شخصی، عمومی و معنوی ...) خود به تعامل و رقابت با دیگر نخبگان محلی بهویژه خاندان‌های قشقایی و قوامالملک پرداختند. فعالیت‌های اجتماعی- اقتصادی آنها در ورای عملکرد سیاسی نقش مؤثری در ارتقأ جایگاهشان داشت. همچنین نتایج حاصل از پژوهش، اطلاعات دقیقی از چگونگی ورود و عملکرد این خاندان، به‌ویژه مشهورترین فرد آن میرزا ابوالحسنخان مشیرالملک (1226- 1303ق) ارائه می‌دهد.

وضعیت اقتصادی کوشانیان و عوامل تاثیرگذار بر آن

طاهره عزیزی پور

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 137-152

https://doi.org/10.22059/jhss.2018.246097.472908

چکیده

شناسایی وضعیت اقتصادی کوشانیان در مطالعات تاریخی کوشانیان و آسیای مرکزی اهمیّت زیادی دارد؛ برای این منظور، تجارت و بازرگانی، کشاورزی و دامداری، صنایع‌دستی و درآمد معابد بودایی به عنوان اصلیترین ... بیشتر شناسایی وضعیت اقتصادی کوشانیان در مطالعات تاریخی کوشانیان و آسیای مرکزی اهمیّت زیادی دارد؛ برای این منظور، تجارت و بازرگانی، کشاورزی و دامداری، صنایع‌دستی و درآمد معابد بودایی به عنوان اصلیترین مؤلفهها در شناسایی وضعیت اقتصادی کوشانیان انتخاب شدند. بهرغم اینکه هرکدام از این مؤلفه‌ها نقش اساسی در رونق اقتصادی کوشانیان داشتهاند، کمتر موردتوجه پژوهشگران قرار گرفتهاند. بررسی و تحلیل فعالیت‌های اقتصادی کوشانیان، به‌ویژه فعالیت‌های تجاری و عوامل تأثیرگذار بر آن، از اهداف این پژوهش است؛ لذا با طرح این پرسش که علت پیشرفت و رونق اقتصادی کوشانیان چه عواملی بوده و چگونه این رونق اقتصادی صورت گرفته، نقش هریک از مؤلفه‌های مزبور در وضعیت اقتصادی کوشانیان به طور جداگانه بررسی و وواکاوی شده است. نتایج بررسیها نشان داد که از بین تمام مؤلفه‌های تعیین‌شده، تجارت خارجی با کشورهایی همچون چین، هند، ایران و یونان را که عمدتاً در مسیر جاده ابریشم قرارداشتند، باید اصلیترین عامل در شکوفایی و رونق اقتصادی کوشانیان به‌حسابآورد. همچنین مشخص شد که اگرچه قلمرو جغرافیایی کوشانیان امکانات لازم برای شکوفایی اقتصادی را در اختیار آنان قرارداده بود، اما این حاکمان باتدبیر کوشانی بودند که با اتخاذ سیاست‌های درست و تأمین امنیت، زمینة استفاده از امکانات زیست‌محیطی را برای دستیابی به اقتصادی پررونق و شکوفا تأمین کردند.

تعداد دوره‌ها	14
تعداد شماره‌ها	36
تعداد مقالات	279
تعداد نویسندگان	367
تعداد مشاهده مقاله	468,954
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	239,134
نسبت مشاهده بر مقاله	1680.84
نسبت دریافت فایل بر مقاله	857.11
-----------------------------------------
تعداد مقالات ارسال شده	1,221
تعداد مقالات رد شده	829
درصد عدم پذیرش	68
تعداد مقالات پذیرفته شده	192
درصد پذیرش	16
زمان پذیرش (روز)	256
تعداد پایگاه های نمایه شده	9
تعداد داوران	415

دوره 15 (1402)

دوره 14 (1401)

دوره 13 (1400)

دوره 12 (1399)

دوره 11 (1398)

دوره 10 (1397)

دوره 9 (1396)

دوره 8 (1395)

دوره 7 (1394)

دوره 6 (1393)

دوره 5 (1392)

دوره 4 (1391)

دوره 3 (1390)

دوره 1 (1388)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

بانک ها و نمایه نامه ها

ابر واژگان